Triết gia Marcus Tullius Cicero đã từng nói: "Không ai có thể cho bạn lời khuyên tốt hơn chính bản thân bạn, nếu bạn nghe theo bản thân, bạn sẽ không đi sai". Đây là lời khẳng định vô cùng đúng đắn của nhà lí luận chính trị La Mã này. Có thể nói, việc tự nhận định, đánh giá bản thân sẽ là chìa khóa khai mở ra con đường của tri thức và thành công.
Trước tiên, ta cần hiểu rõ "khả năng của bản thân là gì". Nói một cách đơn giản thì đó là những gì mà một cá nhân có thể làm được, cống hiến được cho cộng đồng, xã hội. Việc đánh giá khả năng của bản thân chính là sự tự nhìn nhận chính mình. Ai trong chúng ta cũng đều có ưu điểm để phát triển cũng như nhược điểm cần khắc phục. Cái nhìn bao quát, toàn diện kia chính là cơ sở để ta tự xem xét, sửa đổi, tạo bước đệm để phát triển và hoàn thiện bản thân.
Vậy tại sao ta lại cần tự đánh giá khả năng của chính mình? Mỗi người sinh ra trên thế giới này đều mang trong mình những sứ mệnh, đặc điểm khác nhau, tạo nên sự đa dạng cho xã hội. Ai trong chúng ta cũng sẽ có một lĩnh vực chuyên môn của mình: bác sĩ khám chữa bệnh cứu người, kĩ sư thiết kế, xây dựng cầu đường, giáo viên giảng dạy, mang đến những bài học ý nghĩa ... Khả năng của con người sẽ được phát triển tốt nhất trong từng lĩnh vực cụ thể. Chỉ khi hiểu rõ những ưu, nhược điểm của bản thân, ta mới có thể xem xét và đưa ra quyết định, lựa chọn. Cùng với đó, khi đã có sự tự nhận thức, ta sẽ thấy được vị trí của bản thân trong cộng đồng. Cái nhìn của ta với những người xung quanh bởi thế cũng sẽ thay đổi đi nhiều. Kiến thức là vô tận, biết càng nhiều thì lại càng thấy mình nhỏ bé, từ đó không ngừng trau dồi và học hỏi. Các cá nhân cùng phát triển sẽ đem đến sự tiến bộ, thịnh vượng cho đất nước, dân tộc.
Để có thể rèn luyện khả năng tự đánh giá, chúng ta cần không ngừng học tập và trau dồi bản thân. Chỉ kiến thức thôi là chưa đủ, ta phải hoàn thiện chính mình về cả tư duy, nhận thức và thái độ với cuộc sống. Khi đối diện bất cứ vấn đề gì, ta cũng nên nhìn nhận nó một cách khái quát nhất, xem xét kĩ càng từng khía cạnh để đưa ra quyết định đúng đắn. Ngoài ra, ta cũng không nên phán xét, đánh giá người khác một cách tiêu cực, trau dồi đức tính bao dung và lòng đồng cảm cho bản thân.
Đánh giá một cách khách quan, trung thực về bản thân chính là cách để mỗi người nhìn nhận, hoàn thiện mình. Bởi "Chỉ có duy nhất một người phải chịu trách nhiệm cho chất lượng cuộc sống của bạn, và người đó là bạn." - Jack Canfield.