Thổ nhưỡng nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa do ảnh hưởng của hệ thống gió mùa và vị trí địa lý của Việt Nam. Việt Nam nằm ở vùng nhiệt đới và có hình dạng dài và hẹp, nằm giữa Đông Á và Đông Nam Á, nên thổ nhưỡng của nước ta chịu ảnh hưởng của gió mùa từ biển Đông và biển Nam Á.

Trong mùa hè, gió mùa Tây Nam từ biển Ấn Độ mang theo không khí ẩm nóng từ vùng nhiệt đới, gây nhiệt đới ẩm gió mùa ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Trái lại, trong mùa đông, gió mùa Đông Bắc từ vùng lục địa lạnh khô của Trung Quốc mang theo không khí lạnh, khô và đặc, gây ra khí hậu lạnh khô ở miền Bắc Việt Nam.

Do đó, thổ nhưỡng nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa với mùa hè nóng ẩm và mùa đông lạnh khô, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nhiều loại cây trồng và động vật.