a) Để tính tốc độ trung bình của vật trong suốt quá trình chuyển động, ta sử dụng công thức:
\[ \text{Tốc độ trung bình} = \frac{\text{Tổng quãng đường di chuyển}}{\text{Tổng thời gian di chuyển}} \]

Quãng đường di chuyển trong nửa thời gian đầu:
\[ \text{Quãng đường} = \text{Tốc độ} \times \text{Thời gian} = 40 \times \frac{3}{2} = 60 \text{ km} \]

Quãng đường di chuyển trong nửa thời gian sau:
\[ \text{Quãng đường} = \text{Tốc độ} \times \text{Thời gian} = 30 \times \frac{3}{2} = 45 \text{ km} \]

Tổng quãng đường di chuyển:
\[ 60 + 45 = 105 \text{ km} \]

Tổng thời gian di chuyển: 3 giờ

Tốc độ trung bình:
\[ \frac{105}{3} = 35 \text{ km/h} \]

Vậy tốc độ trung bình của vật trong suốt quá trình chuyển động là 35 km/h.

b) Để vẽ đồ thị quãng đường - thời gian của vật trong khoảng thời gian 3 giờ, ta sử dụng thông tin đã tính được ở trên. Đồ thị sẽ có 2 đoạn thẳng, một đoạn thẳng với độ dốc 40 km/h và chiều dương, đoạn thẳng còn lại với độ dốc -30 km/h và chiều âm. Điểm giao nhau của 2 đoạn thẳng sẽ là điểm kết thúc của quãng đường.