Vương quốc Chăm Pa là một quốc gia cổ xưa tại Đông Nam Á, nằm trên vùng đất ngày nay của miền Trung Việt Nam. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XVI, vương quốc Chăm Pa đã trải qua nhiều biến cố và thăng trầm.

Trong thế kỉ X, vương quốc Chăm Pa đạt đỉnh cao về văn hóa, nghệ thuật và kiến trúc, với các thành tựu nổi bật như tháp Po Nagar, tháp Mỹ Sơn và nghệ thuật điêu khắc Chăm. Chăm Pa cũng thịnh vượng về kinh tế, thương mại và ngoại giao, thường xuyên tham gia trao đổi với các quốc gia láng giềng như Đại Việt, Campuchia và Khmer.

Tuy nhiên, từ thế kỉ XI trở đi, vương quốc Chăm Pa bắt đầu suy thoái do bị xâm lược liên tục từ các nước láng giềng. Đặc biệt là sự xâm chiếm của Đại Việt (nay là Việt Nam) dẫn đến sự suy tàn của Chăm Pa. Cuối cùng, vào thế kỉ XVI, vương quốc Chăm Pa hoàn toàn bị Đại Việt chiếm đóng, chấm dứt sự tồn tại của mình.

Tóm lại, từ thế kỉ X đến thế kỉ XVI, vương quốc Chăm Pa đã trải qua những giai đoạn thăng trầm, từ thịnh vượng đến suy thoái và cuối cùng là sự tiêu diệt. Để lại dấu ấn văn hóa và lịch sử quan trọng trong lịch sử Đông Nam Á.