Ngôn ngữ, một lĩnh vực bao la, đa dạng và phong phú về ý nghĩa, đặc biệt là trong tiếng Việt. Sự biến đổi của ngôn ngữ xảy ra tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng, từ văn bản hành chính đến viết lách, từ công tác đến giao tiếp hàng ngày. Đối diện với những thách thức này, cách học sinh sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp đang đối mặt với sự chệch lệch và suy giảm về từ ngữ và phong cách.
Học sinh, là nhóm tuổi đang phát triển, là những cá nhân mà đạo đức, lễ phép và sự hiểu biết được đặt lên hàng đầu. Trong giao tiếp với người khác, học sinh được kỳ vọng sử dụng ngôn từ lịch sự, biểu hiện sự kính trọng và sử dụng lời nói đẹp, những giá trị mà truyền thống đã truyền đạt. Tuy nhiên, ngày nay, việc sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp của học sinh ngày càng đối mặt với vấn đề. Các học sinh thường sử dụng câu nói thiếu chủ ngữ và vị ngữ, giao tiếp trống rỗng mà không chú ý đến đối tượng. Sự chào hỏi trở nên nhạt nhòa hoặc có vẻ phản đối. Hơn nữa, học sinh thường xuyên lạm dụng tiếng lóng, sử dụng từ ngữ teen, hay chửi thề trong lời nói.
Sự thay đổi này không chỉ giới hạn ở việc sử dụng từ ngữ, mà còn ảnh hưởng đến sự đa dạng và sáng tạo trong cách diễn đạt ý kiến. Nhiều học sinh hiện nay không chỉ không hiểu rõ nghĩa của nhiều từ ngữ tiếng Việt mà còn ít sử dụng ca dao, tục ngữ trong giao tiếp của họ. Đồng thời, việc quá mức sử dụng tiếng nước ngoài khiến cho văn hóa ngôn ngữ bản địa mất đi và ngôn ngữ mới trở nên phổ biến.
Tình trạng sử dụng ngôn ngữ giao tiếp không đúng cách không chỉ ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp hiệu quả mà còn làm mất đi nét đẹp, tính cách của tiếng mẹ đẻ. Ngôn ngữ dân tộc, do đó, đang trải qua sự mai một và biến chất, trở nên lẫn lộn với ngôn ngữ mới. Cách nói năng của học sinh không còn thể hiện được tôn trọng và sự kính trọng như trước, mà thay vào đó là cách diễn đạt cụt ngủn và không hay.
Điều này làm đau lòng khi nhìn nhận về hiện trạng của ngôn ngữ giao tiếp ở Việt Nam, đặc biệt là trong cộng đồng học sinh. Ngôn ngữ là biểu tượng của dân tộc và bản sắc. Việc giao tiếp tốt không chỉ mang lại sự yêu mến và đánh giá từ người khác mà còn giữ gìn được giá trị của ngôn ngữ Việt Nam. Hãy vừa thực hiện nhiệm vụ giao tiếp tốt, vừa giữ gìn bản sắc ngôn ngữ Việt Nam qua cách sử dụng từ ngữ và ngôn ngữ của chúng ta. Hãy tôn trọng tiếng Việt và áp dụng lời nói đẹp, thái độ lịch sự, hòa nhã và tôn trọng trong mọi tìn