Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật gây nên hiện tượng thoái hóa giống. Dưới đây là giải thích chi tiết về nguyên nhân của hiện tượng này:

### 1. Tự thụ phấn ở cây giao phấn
- **Hiện tượng thoái hóa giống:** Khi cây giao phấn (cây thường thụ phấn chéo) tự thụ phấn, các thế hệ con cháu thường biểu hiện những đặc điểm không mong muốn như giảm sức sống, giảm khả năng sinh trưởng, giảm năng suất và khả năng chống chịu với bệnh tật.
- **Nguyên nhân:**
- **Tăng tần số đồng hợp tử:** Tự thụ phấn làm tăng tần số các cặp gen đồng hợp tử (AA hoặc aa) trong quần thể. Điều này làm giảm sự đa dạng di truyền, khiến cây dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường và bệnh tật.
- **Biểu hiện gen lặn có hại:** Trong quá trình tự thụ phấn, các gen lặn có hại (thường bị che giấu trong trạng thái dị hợp tử Aa) có cơ hội biểu hiện ra ngoài khi chúng trở thành đồng hợp tử (aa). Điều này dẫn đến các đặc điểm không mong muốn và giảm sức sống của cây.

### 2. Giao phối gần ở động vật
- **Hiện tượng thoái hóa giống:** Giao phối gần (inbreeding) ở động vật cũng dẫn đến hiện tượng thoái hóa giống, biểu hiện qua giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản, tăng tỷ lệ dị tật bẩm sinh và giảm khả năng chống chịu với bệnh tật.
- **Nguyên nhân:**
- **Tăng tần số đồng hợp tử:** Tương tự như ở cây, giao phối gần làm tăng tần số các cặp gen đồng hợp tử trong quần thể động vật, giảm sự đa dạng di truyền và làm cho quần thể dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường và bệnh tật.
- **Biểu hiện gen lặn có hại:** Các gen lặn có hại có cơ hội biểu hiện ra ngoài khi chúng trở thành đồng hợp tử trong quá trình giao phối gần. Điều này dẫn đến các vấn đề sức khỏe và giảm khả năng sinh sản ở động vật.

### Kết luận
Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật đều dẫn đến hiện tượng thoái hóa giống do tăng tần số đồng hợp tử và biểu hiện các gen lặn có hại. Điều này làm giảm sức sống, khả năng sinh trưởng và khả năng chống chịu với bệnh tật của các thế hệ con cháu.