Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm tiêu biểu trong nền văn học Việt Nam, thể hiện tình bạn chân thành và giản dị. Bài thơ không chỉ là một bức tranh về cuộc sống nông thôn mà còn là một lời tâm sự chân thành của tác giả về tình bạn. Dưới đây là bài phân tích chi tiết về bài thơ này.

### Mở bài

Nguyễn Khuyến (1835-1909) là một trong những nhà thơ lớn của văn học Việt Nam thời kỳ cuối thế kỷ 19. Ông nổi tiếng với những bài thơ mang đậm chất trữ tình và hiện thực, phản ánh cuộc sống nông thôn và tình cảm con người. Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" là một trong những tác phẩm nổi bật của ông, thể hiện tình bạn chân thành và giản dị qua những hình ảnh mộc mạc, gần gũi.

### Thân bài

#### 1. Bối cảnh và tình huống trong bài thơ

Bài thơ mở đầu bằng một câu nói giản dị nhưng đầy tình cảm:

```
Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
```

Câu thơ đầu tiên đã tạo nên một bối cảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam. Người bạn đến thăm nhà nhưng lại gặp phải tình huống không thuận lợi: trẻ con thì đi vắng, chợ thì xa. Điều này cho thấy sự khó khăn trong việc chuẩn bị đón tiếp bạn, nhưng đồng thời cũng thể hiện sự chân thành và mộc mạc của người nông dân.

#### 2. Sự thiếu thốn và giản dị trong cuộc sống

Nguyễn Khuyến tiếp tục miêu tả sự thiếu thốn trong cuộc sống của mình qua những câu thơ tiếp theo:

```
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.
```

Những hình ảnh "ao sâu nước cả", "vườn rộng rào thưa", "cải chửa ra cây", "cà mới nụ" đều là những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam. Chúng không chỉ miêu tả sự thiếu thốn về vật chất mà còn thể hiện sự giản dị, mộc mạc trong cuộc sống của người nông dân. Dù không có gì để đãi bạn, nhưng tình cảm chân thành và sự hiếu khách vẫn luôn hiện diện.

#### 3. Tình bạn chân thành và giản dị

Điểm nhấn của bài thơ nằm ở hai câu kết:

```
Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây, ta với ta.
```

Câu thơ "Đầu trò tiếp khách, trầu không có" thể hiện sự thiếu thốn đến mức không có cả trầu để tiếp khách, một điều rất quan trọng trong văn hóa tiếp khách của người Việt. Tuy nhiên, câu thơ cuối cùng "Bác đến chơi đây, ta với ta" lại là một lời khẳng định mạnh mẽ về tình bạn chân thành. Dù không có gì để đãi bạn, nhưng tình cảm giữa hai người vẫn luôn đong đầy và không cần đến vật chất để thể hiện.

### Kết bài

Bài thơ "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm đầy ý nghĩa, thể hiện tình bạn chân thành và giản dị qua những hình ảnh mộc mạc, gần gũi của làng quê Việt Nam. Qua bài thơ, Nguyễn Khuyến không chỉ miêu tả cuộc sống nông thôn mà còn gửi gắm thông điệp về tình bạn: tình bạn chân thành không cần đến vật chất, chỉ cần sự chân thành và tình cảm từ trái tim.

Bài thơ là một minh chứng cho tài năng của Nguyễn Khuyến trong việc sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy sức gợi, tạo nên những hình ảnh sống động và chân thực về cuộc sống và tình cảm con người. Qua đó, chúng ta có thể cảm nhận được tình bạn chân thành và giản dị, một giá trị quý báu trong cuộc sống.