Biện pháp tu từ (BPTT) là các phương pháp sử dụng ngôn ngữ để tạo ra hiệu quả nghệ thuật, làm cho câu văn, câu thơ trở nên sinh động, giàu hình ảnh và cảm xúc hơn. Dưới đây là phân tích tác dụng của BPTT trong hai câu thơ bạn đã cung cấp:

a) "Đứng lên thân cỏ, cây rơm
Búa liềm không sợ súng gươm bạo tàn."

- **Ẩn dụ**: "Thân cỏ, cây rơm" là hình ảnh ẩn dụ cho những người nông dân, những người lao động bình dị, yếu đuối nhưng kiên cường đứng lên đấu tranh.
- **Hoán dụ**: "Búa liềm" là biểu tượng của giai cấp công nhân và nông dân, đại diện cho lực lượng cách mạng. "Súng gươm" là biểu tượng của bạo lực, áp bức, đại diện cho kẻ thù.
- **Đối lập**: "Búa liềm" và "súng gươm" tạo nên sự đối lập giữa lực lượng cách mạng và kẻ thù, giữa sự kiên cường và bạo lực.

**Tác dụng**: Các biện pháp tu từ này làm nổi bật tinh thần kiên cường, bất khuất của những người lao động, dù họ có xuất thân bình dị nhưng vẫn không sợ hãi trước bạo lực và áp bức. Điều này khơi dậy lòng tự hào và tinh thần đấu tranh của người đọc.

b) "Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm."

- **Ẩn dụ**: "Bàn tay ta" tượng trưng cho sức lao động của con người. "Sỏi đá" tượng trưng cho những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
- **Phóng đại**: "Sỏi đá cũng thành cơm" là một cách nói phóng đại để nhấn mạnh sức mạnh của lao động, rằng con người có thể vượt qua mọi khó khăn để đạt được thành quả.

**Tác dụng**: Các biện pháp tu từ này nhấn mạnh vai trò quan trọng của lao động và sức mạnh của con người trong việc chinh phục thiên nhiên và vượt qua khó khăn. Câu thơ khơi dậy niềm tin vào khả năng của con người, khuyến khích tinh thần lao động và sáng tạo.

Như vậy, các biện pháp tu từ trong hai đoạn thơ trên đều có tác dụng làm nổi bật tinh thần kiên cường, sức mạnh của con người và khơi dậy lòng tự hào, niềm tin vào khả năng của bản thân.