Trong văn học, các văn bản thường được kể theo các ngôi vị sau đây:

1. **Ngôi thứ nhất (tôi, mình)**:
- **Tác dụng**: Ngôi kể này giúp người đọc cảm nhận sâu sắc tâm tư, tình cảm và suy nghĩ của nhân vật kể chuyện. Nó tạo ra sự gần gũi và tính cá nhân cho câu chuyện, khiến cho người đọc có thể dễ dàng đồng cảm và thấu hiểu những trải nghiệm của nhân vật. Thường được sử dụng trong các tác phẩm tự sự hoặc hồi ký, ngôi thứ nhất giúp tạo ra yếu tố tự sự trực tiếp và chân thật.

2. **Ngôi thứ hai (bạn, ngươi)**:
- **Tác dụng**: Ngôi kể này ít được sử dụng hơn trong văn học, nhưng khi có, nó thường tạo ra cảm giác trực tiếp và thân mật. Nó có thể khiến người đọc cảm thấy như họ đang được tham gia vào câu chuyện, tạo ra một sự kết nối mạnh mẽ hơn với tác giả hoặc nhân vật.

3. **Ngôi thứ ba (anh, chị, họ)**:
- **Tác dụng**: Ngôi kể này mang lại cái nhìn khách quan và tổng quát về các nhân vật và sự kiện trong câu chuyện. Người kể chuyện có thể mô tả tâm tư của nhiều nhân vật khác nhau, tạo ra một cái nhìn đa chiều về câu chuyện. Ngôi thứ ba cũng thường được sử dụng trong các tác phẩm hư cấu, giúp người đọc có thể nhìn nhận sự việc từ một góc độ tổng quát hơn.

4. **Ngôi kể toàn tri (tất cả mọi người)**:
- **Tác dụng**: Ngôi này cho phép người kể biết tất cả mọi thứ về các nhân vật và sự kiện, đồng thời có thể chuyển đổi giữa các điểm nhìn khác nhau. Điều này giúp tạo ra một bức tranh phong phú và sâu sắc về câu chuyện, cho phép người đọc hiểu và liên hệ giữa các sự kiện và nhân vật một cách dễ dàng hơn.

Mỗi ngôi kể có đặc điểm và công dụng riêng, góp phần tạo ra những trải nghiệm khác nhau cho người đọc và tạo nên màu sắc riêng cho từng tác phẩm văn học.