Đáp án: hadGiải thích: Câu đã cho là một câu gián tiếp với dấu hiệu là động từ tường thuật “said”. Trong câu có trạng từ “in recent years” (trong những năm gần đây) là dấu hiệu của thì hiện tại hoàn thành, như vậy, trong câu gián tiếp, ta chuyển sang thì quá khứ hoàn thành với cấu trúc: chủ ngữ + had + động từ chia ở dạng quá khứ phân từ...Do đó, ta chọn “had”.Dịch nghĩa: He said that the government had made efforts to solve the problem of water pollution in recent years (Ông ấy nói rằng chính phủ đã nỗ lực giải quyết vấn đề ô nhiễm nguồn nước trong những năm gần đây.)