a)

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức

(Xuân Quỳnh)

Biểu thức nghịch ngữ: Cả trong mơ còn thức thể hiện một hiện thực phi lí với lí trí nhưng hợp lí với quy luật của tình yêu. Tình yêu nhờ nỗi nhớ mãnh liệt đã phá vỡ mọi giới hạn không gian, thời gian, trở thành nỗi khát khao thường trực trong tâm trí con người.

b)

Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện,

Sẽ được nhìn thấy các bà tiên,

Thấy chú bé đi hài bảy dặm,

Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền,

(Vũ Quần Phương)

Biểu thức nghịch ngữ nhắm mắt - nhìn thấy thể hiện sự kì diệu của những câu chuyện kể, cũng là sự kì diệu của văn học nghệ thuật đối với đời sống tâm hồn, tình cảm của con người.

c)

Xuân dương tới, nghĩa là xuân đương qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,

Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

 (Xuân Diệu)

Biểu thức nghịch ngữ đương tới – đương qua; rộng – chật thể hiện cảm nhận hiện đại của Xuân Diệu về thời gian tuyến tính một đi không trở lại, cũng là bi kịch của con người không thể níu giữ và làm chủ thời gian.