Ở các vĩ độ nhiệt đới và cận nhiệt đới, lượng mưa có xu hướng giảm do một số nguyên nhân chính liên quan đến các yếu tố khí hậu và địa lý như sau:
### 1. **Vị trí của các áp cao cận nhiệt đới**
- Tại các vĩ độ cận nhiệt đới (khoảng 30 độ Bắc và Nam), thường xuất hiện các khối **áp cao cận nhiệt đới** (hay còn gọi là áp cao chí tuyến). Áp cao này tạo ra các điều kiện khô ráo vì không khí trong các khu vực này thường di chuyển từ trên cao xuống dưới (chuyển động giáng), gây ra hiện tượng **lưu thông khí quyển ổn định**. Không khí bị nén xuống khiến độ ẩm giảm và khó hình thành mây, dẫn đến mưa ít hơn.
### 2. **Tác động của gió mậu dịch**
- Ở các vĩ độ nhiệt đới (khoảng từ xích đạo đến 23,5 độ Bắc và Nam), **gió mậu dịch** thổi từ các khu vực áp cao cận nhiệt đới về phía xích đạo. Khi di chuyển qua các vùng đất liền lớn, gió này mang theo không khí khô và ít hơi ẩm, làm giảm khả năng tạo mưa.
### 3. **Tác động của hiện tượng Hadley**
- Vùng nhiệt đới chịu ảnh hưởng của **lưu thông Hadley**, trong đó không khí nóng bốc lên từ vùng xích đạo và di chuyển về phía vĩ độ cao hơn. Khi không khí này di chuyển lên đến các vĩ độ cận nhiệt đới, nó nguội đi và rơi xuống ở các khu vực áp cao cận nhiệt đới, tạo điều kiện khô hạn. Đây là nguyên nhân gây ra các **hoang mạc** lớn như Sahara, Namib, và hoang mạc Atacama ở các khu vực cận nhiệt đới.
### 4. **Địa hình và dòng hải lưu**
- Một số khu vực cận nhiệt đới cũng bị ảnh hưởng bởi **địa hình** và **dòng hải lưu lạnh**, làm giảm lượng hơi nước trong không khí và ngăn cản sự hình thành mây và mưa. Ví dụ, dòng hải lưu lạnh ngoài khơi Nam Mỹ làm giảm độ ẩm không khí, dẫn đến lượng mưa thấp ở hoang mạc Atacama.
### Tóm lại:
Lượng mưa ở các vĩ độ nhiệt đới và cận nhiệt đới có xu hướng giảm do sự xuất hiện của các khối áp cao cận nhiệt đới, tác động của gió mậu dịch khô, lưu thông Hadley, và ảnh hưởng của địa hình và dòng hải lưu lạnh. Những yếu tố này kết hợp tạo ra các vùng khí hậu khô hạn và bán khô hạn phổ biến ở các khu vực này.