Trách nhiệm của các bên liên quan trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể hát Xoan

- Nhà nước:

+ Trách nhiệm: Ban hành các văn bản pháp quy về di sản văn hoá; Tổ chức, quản lí di sản văn hoá; Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu di sản văn hoá; Đầu tư cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.

+ Ví dụ: Ngày 13/2/2012, tỉnh Phí Thọ đã xây dựng Chương trình hành động để bảo vệ Hát Xoan, tiếp đó xây dựng đề án Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại - Hát Xoan Phú Thọ (giai đoạn 2013-2020) được Chính phủ phê duyệt. Trên cơ sở đề án này, các kế hoạch từng năm để bảo vệ di sản đã được xây dựng và triển khai một cách nghiêm túc trên địa bàn tỉnh, hướng tới bảo tồn và phát huy di sản Hát Xoan cả ngắn hạn và dài hạn.

- Tổ chức xã hội có trách nhiệm: Thực hiện quản lí di sản văn hoá theo phân cấp; Cung cấp nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá.

- Nhà trường:

+ Trách nhiệm: Đào tạo, nâng cao nhận thức của người học về giá trị di sản văn hoá; Phát huy giá trị di sản văn hoá thông qua các hoạt động giáo dục; Tham gia nghiên cứu để nhận diện rõ hơn các giá trị của di sản; đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

+ Ví dụ: Ông Phùng Quốc Lập, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Phú Thọ cho biết: từ năm học 2012 - 2013 hát Xoan được đưa vào giảng dạy chính khóa trong các trường phổ thông, thông qua các bộ môn như: Âm nhạc. Bên cạnh đó, các nhà trường đã tổ chức các hoạt động trải nghiệm gắn với Hát Xoan và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương nhằm rút ngắn khoảng cách giữa các bài học trên sách, trong nhà trường với thực tiễn, giúp các em tiếp cận kiến thức dễ dàng và nhớ lâu. Nhiều cơ sở giáo dục đã làm tốt công tác bảo tồn hát Xoan, như: Trường Trung học phổ thông Kỹ thuật Việt Trì, Trường Trung học phổ thông Xuân Áng, Trường Trung học phổ thông Trung Nghĩa....

- Cộng đồng:

+ Trách nhiệm: Trực tiếp tham gia bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá; Khai thác, sử dụng di sản văn hoá hợp lí vì mục tiêu phát triển bền vững; Giao lưu, quảng bá các giá trị của di sản văn hoá.

+ Ví dụ: hiện nay, hát Xoan không chỉ được thực hành thường xuyên tại 4 phường Xoan gốc là Phù Đức, Kim Đái, Thét thuộc xã Kim Đức và An Thái thuộc xã Phượng Lâu (thành phố Việt Trì) mà còn được duy trì thực hành, trình diễn ở 37 câu lạc bộ Hát Xoan và dân ca cấp tỉnh Phú Thọ với 1.557 thành viên tham gia, 64 câu lạc bộ cấp huyện với 1.325 thành viên và 42 câu lạc bộ cấp xã với 1.430 thành viên.

- Công dân:

+ Trách nhiệm: Chấp hành luật pháp, chính sách, quy định về bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hoá; Trực tiếp tham gia bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá; Sẵn sàng đóng góp và vận động người khác cùng tham gia bảo tồn, phát huy giá trị của di sản.

+ Ví dụ: Năm 2009, anh Nguyễn Văn Quyết (ở phường Xoan Kim Đới) đã bắt đầu tự mở lớp dạy học hát Xoan đầu tiên tại nhà với gần 30 học viên ở đủ mọi lứa tuổi, người nhỏ nhất là 4 tuổi. Từ đó đến nay, anh Quyết đã truyền dạy cho khoảng 600 học viên ở khắp nơi trong tỉnh.