Hướng dẫn giải:

a)

- Khi cho thụ phấn cây quả tròn với cây quả bầu dục, kiểu hình ở F₁ là 100% quả tròn. Do đó, quả tròn trội hoàn toàn so với quả bầu dục.

- Quy ước gen:

+ Gọi A là gen quy định quả quả tròn. Kiểu gen quy định quả tròn là AA hoặc Aa.

+ Gọi a là gen quy định quả quả bầu dục. Kiểu gen quy định quả bầu dục là aa.

- Xác định kiểu gen của P: Khi cho thụ phấn cây quả tròn với cây quả bầu dục, kiểu hình ở F₁ là 100% quả tròn. Do đó, P thuần chủng: cây quả tròn (AA) × cây quả bầu dục (aa).

- Sơ đồ lai:

P: Cây quả tròn ×  Cây quả bầu dục

             AA                        aa

G:         A                         a

F₁: 100% Aa (100% cây quả tròn)

F₁ × F₁: Cây quả tròn ×  Cây quả tròn

                      Aa                    Aa

G_F1:            A,a                  A,a

F₂: 1AA : 2Aa : 1aa (3 cây quả tròn : 1 cây quả bầu dục)

- Vậy: Tỉ lệ kiểu gen của F₂: 1AA : 2Aa : 1aa. Tỉ lệ kiểu hình của F₂: 3 cây quả tròn : 1 cây quả bầu dục.

b) Tỉ lệ kiểu gen của F₂: \[\frac{1}{4}{\rm{AA:}}\frac{2}{4}{\rm{Aa:}}\frac{1}{4}{\rm{aa}}{\rm{.}}\] Cho F₂ tự thụ phấn ta có:

\[\begin{array}{l}\frac{1}{4}{\rm{(AA}} \times {\rm{AA)}} \to \frac{1}{4}{\rm{AA}}\\\frac{2}{4}{\rm{(Aa}} \times {\rm{Aa)}} \to \frac{2}{4} \times \left( {\frac{1}{4}{\rm{AA:}}\frac{2}{4}{\rm{Aa:}}\frac{1}{4}{\rm{aa}}} \right) \to \frac{1}{8}{\rm{AA:}}\frac{2}{8}{\rm{Aa:}}\frac{1}{8}{\rm{aa}}\\\frac{1}{4}{\rm{(aa}} \times {\rm{aa)}} \to \frac{1}{4}{\rm{aa}}\end{array}\]

Vậy: Tỉ lệ kiểu gen của F₃: \[\frac{3}{8}{\rm{AA:}}\frac{2}{8}{\rm{Aa:}}\frac{3}{8}{\rm{aa}}{\rm{.}}\] Tỉ lệ kiểu hình của F₂: 5 cây quả tròn : 3 cây quả bầu dục.