Xác định điển tích, điển cố và nêu tác dụng của việc sử dụng điển tích, điển cố trong các trường hợp sau: Xác định điển tích, điển cố và nêu tác dụng của việc sử dụng điển tích, điển cố trong các trường hợp sau:
a. Chí làm trai dặm nghìn da ngựa
Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao
(Đoàn Thị Điểm – Chinh phụ ngâm)
(Nguyễn Du - Truyện Kiều ) b. Giường kia treo cũng hững hờ
Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn
(Nguyễn Khuyến - Khóc Dương Khuê )
c. Khi về hỏi Liễu Chương Đài, Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay!
(Nguyễn Du - Truyện Kiều ) d. Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
(Nguyễn Du - Truyện Kiều )
e. Một hai nghiêng nước nghiêng thành
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai
(Nguyễn Du - Truyện Kiều )
Tham khảo câu trả lời từ Trợ lý ảo Lazi Để xác định điển tích, điển cố và nêu tác dụng của việc sử dụng chúng trong các trường hợp được nêu ra, ta có thể làm rõ như sau: ### a. **Câu thơ**: - **Điển tích**: "Chí làm trai dặm nghìn da ngựa" và "Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao". - **Nội dung**: Những câu thơ này thể hiện lòng quyết tâm, ý chí lớn lao của người trai, đối diện với thử thách và gian nan. - **Tác dụng**: Sử dụng điển tích để khẳng định sức mạnh, ý chí phấn đấu, thể hiện tâm hồn của người anh hùng trong cuộc đời. Đó là một lời kêu gọi về sự kiên trì và lòng dũng cảm. ### b. **Câu thơ**: - **Điển cố**: "Giường kia treo cũng hững hờ" và "Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn". - **Nội dung**: Nói về sự tangent, sự trống trải và cảm xúc cô đơn. - **Tác dụng**: Điển cố làm nổi bật sự trống vắng, nỗi buồn và nỗi nhớ trong tình yêu và tình bạn, làm cho người đọc cảm nhận rõ nét hơn về tâm trạng này. ### c. **Câu thơ**: - **Điển tích**: "Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay". - **Nội dung**: Đoạn thơ này thể hiện sự tiếc nuối và cảnh báo về việc đánh mất cái đẹp, cái thanh tú. - **Tác dụng**: Sử dụng điển tích giúp người đọc cảm nhận được sự bi hùng, cảm xúc dâng trào trước những lựa chọn của con người, làm nổi bật sự phi lý trong cuộc sống. ### d. **Câu thơ**: - **Điển tích**: "Trải qua một cuộc bể dâu". - **Nội dung**: Thể hiện sự trãi nghiệm qua những biến động lớn, sự thay đổi nhanh chóng trong cuộc sống. - **Tác dụng**: Điển tích này không chỉ nhấn mạnh hành trình gian truân mà còn gợi lên nỗi đau thương mà con người phải gánh chịu trong cuộc sống. Nó làm cho nội dung thêm phần sâu sắc và sống động hơn. ### e. **Câu thơ**: - **Điển cố**: "Một hai nghiêng nước nghiêng thành" và "Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai". - **Nội dung**: Những câu thơ này ca ngợi vẻ đẹp và tài năng của người phụ nữ, điển hình là Thúy Kiều. - **Tác dụng**: Điển cố được dùng để khắc họa sự hoàn hảo và sâu sắc của tâm hồn và vẻ đẹp của nhân vật, từ đó làm nổi bật tính cách và vai trò của nhân vật trong xã hội. ### Tổng kết Sự sử dụng điển tích, điển cố trong thơ ca không chỉ làm phong phú thêm ngôn ngữ mà còn tạo ra chiều sâu cho cảm xúc và thể hiện triết lý sống của tác giả. Chúng giúp người đọc cảm nhận rõ hơn những ý tưởng, tình cảm mà nhà thơ muốn truyền tải, từ đó tạo nên hiệu ứng nghệ thuật mạnh mẽ trong từng tác phẩm.