**Bài văn nghị luận phân tích đoạn trích trong tác phẩm "Truyện Kiều" của Nguyễn Du**

Đoạn trích trong tác phẩm "Truyện Kiều" của Nguyễn Du không chỉ thể hiện sự tài hoa của một cây bút lớn trong văn học Việt Nam mà còn phản ánh một bức tranh xã hội với nhiều tệ nạn và nghịch cảnh mà con người phải đối mặt. Từ đó, tác giả khắc họa rõ nét những bi kịch, nỗi đau và sự hy sinh của con người trong xã hội phong kiến.

Câu thơ đầu tiên, "Tần ngần dạo gót lầu trang," mở đầu cho bức tranh tâm trạng của nhân vật chính, cũng như khung cảnh của một cuộc hội hè, lễ mừng thọ. Hình ảnh lão bà, và đoàn người vui vẻ, mừng thọ là biểu tượng cho sự ở diện diện, vui vẻ ở một khung cảnh yên bình. Tuy nhiên, ngay sau đó, sự hoảng loạn xuất hiện: "Sai nha bỗng thấy bốn bề xôn xao." Đây là một bước chuyển biến bất ngờ và thể hiện sự bùng nổ của những cơn lốc đời sống, biến mọi niềm vui thành nỗi sợ hãi. Sự xuất hiện của "người nách thước, kẻ tay đao" không chỉ là hình ảnh biểu trưng cho quyền lực bạo hành mà còn là biểu hiện của một xã hội đầy những bất công và lạm quyền.

Qua đoạn thơ, nhân vật chính của câu chuyện, chính là người con gái, đang đứng trước một bi kịch lớn. "Điều đâu bay buộc ai làm?" thể hiện sự ngỡ ngàng và lực bất tòng tâm của nàng khi phải đối mặt với định mệnh khắc nghiệt. Nguyễn Du đã rất tinh tế khi khắc họa nỗi đau đớn của nhân vật không chỉ từ môi trường xung quanh mà còn từ lòng tự trọng và tình yêu dành cho cha mẹ. Câu hỏi tu từ "Phiền muộn ai mình làm?" như vang vọng trong tâm trí nàng, tạo nên một bầu không khí dày đặc những suy tư về những trách nhiệm và tình cảm gia đình.

Tiếp theo, bài thơ còn phản ánh rõ hơn về tình cảm gia đình qua hình ảnh hai mái đầu bạc "già giang một lão một trai". Tình huống trớ trêu này khiến người đọc chợt hiểu rằng giữa tình yêu và nghĩa hiếu, con người phải lựa chọn và trả giá bằng những thứ quý giá nhất trong cuộc đời. Đặc biệt, câu thơ "Dẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha" đã mang lại cho người đọc một cảm giác xót xa, khi mà tình yêu và lòng hiếu thảo bị đẩy đến giới hạn. Đây là một thông điệp lớn mà Nguyễn Du muốn gửi gắm: trong xã hội phong kiến, con người đôi khi bị rơi vào thế phải lựa chọn giữa những giá trị đạo đức căn bản của cuộc sống.

Hình ảnh "Họ Chung có kẻ lại già, cũng trong nha dịch lại là từ tâm" thể hiện sự đồng cảm và thấu hiểu giữa con người với nhau, dù cho hoàn cảnh có khác biệt. Hàm ý trong câu thơ nhấn mạnh rằng tình người vẫn còn nơi những kẻ được cho là tàn ác hay quyền lực. Điều này gợi nhớ về một giá trị nhân văn cao cả trong giữa xã hội đầy dẫy những bất công.

Cuối cùng, đoạn thơ khép lại bằng những suy tư và nỗi lòng của nhân vật chính, làm dấy lên trong lòng người đọc những câu hỏi về lòng hiếu thảo và trách nhiệm. "Trong khi ngộ biến tòng quyền biết sao?" thể hiện một sự băn khoăn, trăn trở của con người về vị trí của bản thân trong xã hội, cũng như việc mà họ cần phải làm để bảo vệ gia đình và danh dự của mình.

Tóm lại, đoạn trích trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du không chỉ khắc họa nỗi đau, niềm khát khao về tình yêu và lòng hiếu thảo mà còn phản ánh một bức tranh xã hội đầy bất công trong thời kỳ phong kiến. Bằng ngòi bút tài hoa của mình, Nguyễn Du đã có công lớn trong việc cách mạng hóa tư tưởng nhân văn, mở ra một con đường tươi sáng giữa dòng đời nhiều khắc nghiệt. Như vậy, Triết lý sống, lòng yêu thương, sự hy sinh và trách nhiệm gia đình vẫn mãi là những chủ đề bất tận trong văn chương, đặc biệt là trong "Truyện Kiều".