Câu 1.
Thể thơ: Bài thơ "Thiên Trường vãn vọng" được viết theo thể thơ tứ tuyệt Đường luật.
Các yếu tố nhận biết:
Số câu: Bài thơ có 4 câu.
Số chữ: Mỗi câu có 7 chữ.
Vần: Thơ theo luật bằng trắc nhất định, có vần.
Cú pháp: Câu thơ tuân theo cấu trúc của thơ Đường luật, thường có đối.
Câu 2.
Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được sáng tác khi Trần Nhân Tông đang ở tại phủ Thiên Trường. Ông ngắm nhìn cảnh vật làng quê vào buổi chiều tà và cảm xúc dạt dào nên đã sáng tác nên bài thơ này.
Hiểu về Trần Nhân Tông: Qua bài thơ, ta thấy Trần Nhân Tông không chỉ là một vị vua anh minh mà còn là một người yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống bình dị. Ông có tâm hồn nhạy cảm, biết thưởng thức vẻ đẹp của cuộc sống.
Câu 3.
Khoảng thời gian: Cảnh vật được tái hiện vào buổi chiều tà.
Mối liên hệ:
Chiều tà: Ánh nắng nhạt dần, không gian mờ ảo, tạo nên vẻ đẹp hư hư thực thực.
Hình ảnh: "Khói lồng", "bóng chiều dường như có lại dường như không" gợi lên một không gian mơ hồ, huyền ảo, đặc trưng của buổi chiều tà.
Câu 4.
Bức tranh cuộc sống:
Cảnh đồng quê yên bình, thanh bình với hình ảnh mục đồng thổi sáo, đàn trâu về chuồng.
Cảnh tượng cò trắng bay lượn trên đồng ruộng tạo nên một không gian rộng lớn, thoáng đãng.
Cuộc sống làng quê giản dị, gần gũi với thiên nhiên.
Câu 5.
Các khoảng không gian:
Không gian gần: Trước xóm, sau thôn.
Không gian xa: Bầu trời với những cánh cò bay lượn.
Không gian rộng: Cánh đồng.
Câu 6.
Quang cảnh làng quê: Làng quê hiện lên với vẻ đẹp yên bình, thanh bình, thơ mộng. Cảnh vật mờ ảo, hư hư thực thực, tạo nên một không gian đầy chất thơ.
Câu 7.
Yêu quê hương: Tác giả thể hiện tình yêu sâu sắc với quê hương, với cuộc sống bình dị.
Yêu thiên nhiên: Tác giả say mê vẻ đẹp của thiên nhiên, đặc biệt là vẻ đẹp của làng quê vào buổi chiều tà.
Tâm hồn thư thái: Qua bài thơ, ta cảm nhận được tâm hồn thư thái, an nhiên của tác giả.
Câu 8.
Cảm xúc, suy nghĩ: Câu kết "Cò trắng từng đôi liệng xuống đồng" gợi lên cảm giác thanh bình, yên ả. Hình ảnh những cánh cò trắng bay lượn trên nền trời xanh tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp, gợi mở cho người đọc nhiều suy tưởng về cuộc sống.
Câu 9.
Suy nghĩ:
Vị vua giản dị: Trần Nhân Tông là một vị vua nhưng lại có tâm hồn rất giản dị, yêu thiên nhiên và cuộc sống bình dị.
Vị vua tài năng: Ông không chỉ là một nhà chính trị tài ba mà còn là một nhà thơ có tài.
Bài học: Bài thơ cho thấy, dù ở bất kỳ vị trí nào, con người vẫn có thể tìm thấy niềm vui trong cuộc sống giản dị, gần gũi với thiên nhiên.