Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì? Chỉ ra những đặc điểm của thể thơ ấy?
ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT
1. PHÂN ĐỌC HIỆU (4.0 điểm)
KHÓC DƯƠNG KHUÊ
Bác Dương thôi đã thôi rồi,
(Nguyễn Khuyến)
Nước mây man mác ngậm ngùi lông ta, Nhỏ từ thuở đăng khoa ngày trước, Vẫn sớm hôm tôi bắc cương nhau, Kình yêu từ trước đến sau, Trong khi gặp gỡ khác đâu duyên trời?
Cũng có lúc chơi nơi dặm khách,
Tiếng suối nghe róc rách hưng đèo, Cô khi tầng gác cheo leo,
Thủ và con hát lưa chiều cầm xoang(1). Cũng có lúc rượu ngon cũng nhấp,
Chên quỳnh tương (2) ăm ắp bầu xuân, Có khi bần soạn câu văn, Biết bao đông bịch, điển phần(3) trước sau Buối dương cứu (4) cùng nhau hoạn nạn, Phận đầu thăng (5) chẳng dám tham trời, Bác già, tôi cũng giả rồi, Biết thôi, thôi thế thì thôi mới là! Muốn đi lại tuổi già thêm nhác, Trước ba năm gặp bác một lần, Cầm tay hỏi hết xa gần, Mừng rằng bác vẫn tinh thần chưa can,
Kế tuổi tôi còn hơn tuổi bác,
Tôi lại đau trước bác mấy ngày, Làm sao bắc với vẻ ngay.
Chợt nghe, tôi bồng chân tay rụng rời
Ai chẳng biết chán đời là phải, Vội vàng sao đã mài lên tiên, Rượu ngon không có bạn hiển, Không mua không phải không tiền không mua,
Câu thơ nghĩ đắn đo không viết.
Viết đưa ai, ai biết mà đưa,
Giường kia (6) treo những hững hờ, Đàn kia (7) gấy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn, Bắc chẳng ở dầu van chẳng ở, Tôi tuy thương, lấy nhớ làm thương,
Tuổi già hạt lệ như sương. Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan.
(Theo Thơ văn Nguyễn Khuyến, NXB Văn học, 2012)
* Dương Khuê (1839 - 1902) người làng Vân Đình, tổng Phương Đình, tỉnh
Chú thích:
Hà Đông (nay là huyện Ứng Hòa, thuộc Hà Nội), đỗ tiến sĩ năm 1868, làm quan đến chức Tổng đốc Nam Định, Ninh Bình. Ông là bạn thân của nhà thơ Nguyễn Khuyến. Khóc Dương Khuê lúc đầu viết bằng chữ Hán (Văn đồng niên ) Đông bích: chỉ phòng đọc sách. Điển phần: tức tam phần ngũ điển, chỉ các sách
thời thượng cổ Trung Quốc mà nhà nho xưu nghiên cứu. (4) Buổi dương cửu: thời buổi suy đồi, vận hạn; ở đây chỉ thời gian nước ta bị thực dân Pháp xâm lược.
(5) Phận đầu thăng: đầu và thăng là dụng cụ đong thóc gạo thời xưa. Các quan ngày xưa nhận lương bằng thốc nên nói phận đầu thăng là nói phận người làm quan.
(6) Giường kia: Trần Phồn thời hậu Hán có người bạn thân là Từ Trì. Phồn dành riêng cho bạn một cái giường khi bạn đến chơi mời ngồi, lúc bạn về lại treo giường lên.
(7) Đàn kia: Tương truyền Bả Nha và Chung Tử Ki là hai người bạn. Bá Nha là người chơi đàn giỏi. Tử Kì có tài nghe tiếng đàn của Bá Nha mà hiểu được điều Bá Nha đang nghĩ. Người ta gọi đó là bạn tri âm (biết được tiếng đàn). Sau khi Tử Kì chết, Bá Nha đập bỏ đàn vì cho rằng không có ai hiểu được tiếng đàn của mình. Có thuyết nói là Bá Nha treo đàn không gảy nữa. Thực hiện yêu cầu
Câu 1 (0.75đ) Bài thơ trên được viết theo thể thơ gì? Chỉ ra những đặc điểm của thể thơ ấy?
Câu 2 (0.75đ) Tâm trạng của tác giả trước sự ra đi của người bạn trong bài thơ như thế nào? Nêu ba chi tiết giúp em nhận ra tâm trạng của tác giả?
Câu 3. (1.0₫) Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ trong đoạn thơ: Ai chẳng biết chán đời là phải,
Sao vội vàng đã mài lên tiên; Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua. Câu 4. (0.5đ) Trong hai câu thơ: Bác Dương thôi đã thôi rồi,
Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta từ (thôi) in đậm đã được tác giả sử dụng với nghĩa thế nào? Câu 5: (1.0₫) Em rút ra được thông điệp sâu sắc nhất sau khi đọc văn bản? Vì sao?
PHẦN II: VIẾT Câu 1. (2 điểm) Từ nội dung phần đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 10-12 câu), trình bày suy nghĩ về việc cần làm để có một tình bạn đẹp. Câu 2. (4 điểm) Viết bài văn nghị luận (khoảng 900 chữ) phân tích bài thơ “Khóc Dương Khuê” của Nguyễn Khuyến ở phần Đọc hiểu. chỉ thứ rượu ngon.
my phạm Câu 2 (0.75đ) Tâm trạng của tác giả trước sự ra đi của người bạn trong bài thơ như thế nào? Nêu ba chi tiết giúp em nhận ra tâm trạng của tác giả? Câu 3. (1.0₫) Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ trong đoạn thơ: Ai chẳng biết chán đời là phải, Sao vội vàng đã mài lên tiên; Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua. Câu 4. (0.5đ) Trong hai câu thơ: Bác Dương thôi đã thôi rồi, Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta
từ (thôi) in đậm đã được tác giả sử dụng với nghĩa thế nào?
Câu 5: (1.0₫) Em rút ra được thông điệp sâu sắc nhất sau khi đọc văn bản? Vì sao? PHẦN II: VIẾT Câu 1. (2 điểm) Từ nội dung phần đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 10-12 câu), trình bày suy nghĩ về việc cần làm để có một tình bạn đẹp.
Bằng cách nhấp vào Đăng nhập, bạn đồng ý Chính sách bảo mật và Điều khoản sử dụng của chúng tôi. Nếu đây không phải máy tính của bạn, để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng Cửa sổ riêng tư (Tab ẩn danh) để đăng nhập (New Private Window / New Incognito Window).
Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ song thất lục bát. Đặc điểm của thể thơ này: Số câu: Mỗi khổ thơ 4 câu. Số chữ: Thứ tự số chữ trong mỗi câu là 6-6-8-6. Vần: Thường gieo vần lưng 6. Nhịp: 2/2/2/2 Ưu điểm: Gần gũi, tự nhiên, giàu âm điệu, thể hiện được những tình cảm sâu sắc, thiết tha. Câu 2: Tâm trạng của tác giả trước sự ra đi của người bạn là buồn đau, tiếc thương vô hạn. Ba chi tiết giúp nhận ra tâm trạng đó: Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta: Hình ảnh thiên nhiên ảm đạm, buồn bã, tương ứng với tâm trạng đau buồn của tác giả. Ai chẳng biết chán đời là phải, Sao vội vàng đã mài lên tiên: Tác giả bộc lộ nỗi đau xót khi người bạn thân thiết ra đi quá sớm. Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua: Qua hình ảnh rượu ngon, tác giả thể hiện nỗi nhớ nhung da diết đối với người bạn. Câu 3: Biện pháp tu từ: Điệp ngữ "không" và liệt kê. tác dụng Tăng cường hiệu quả biểu đạt, nhấn mạnh sự trống trải, cô đơn của tác giả khi mất đi người bạn. Qua đó, thể hiện nỗi đau xót sâu sắc và tình bạn sâu đậm. Câu 4: Từ "thôi" được sử dụng với nghĩa là qua đời, mất đi. Câu 5: Thông điệp sâu sắc nhất: Tình bạn chân thành, sâu sắc là một trong những giá trị quý giá nhất của cuộc đời. Khi mất đi một người bạn thân, nỗi đau và sự mất mát là rất lớn. => Bài thơ thể hiện một tình bạn tri âm, tri kỷ sâu sắc giữa Nguyễn Khuyến và Dương Khuê. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về giá trị của tình bạn, đồng thời khơi gợi trong lòng người đọc những suy ngẫm về cuộc sống, về sự hữu hạn của con người. Phần II Câu 1: Để có một tình bạn đẹp, chúng ta cần trân trọng và vun đắp mối quan hệ đó. Lắng nghe, chia sẻ, đồng cảm, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống là những điều cần thiết. Bên cạnh đó, sự chân thành, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau cũng là yếu tố quan trọng để xây dựng một tình bạn bền vững. Câu 2: Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến là một khúc ca bi tráng về tình bạn. Tác phẩm đã khắc họa một tình bạn sâu sắc, chân thành và sự đau khổ tột cùng khi người bạn thân qua đời.
Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời
(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi. Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ