Bài thơ “Chiều thu quê hương” của nhà thơ Hữu Thỉnh là bức tranh tươi đẹp về vẻ đẹp của quê hương trong một buổi chiều thu, chứa đựng những cảm xúc nhẹ nhàng, sâu lắng. Sáu câu thơ đầu không chỉ khắc họa cảnh sắc mà còn gợi lên cảm xúc trữ tình, tâm tư của người thi sĩ đối với quê hương.

1. Hình ảnh thiên nhiên gần gũi và sống động:

• “Chiều thu trong lá trúc vờn đẹp quá”: Câu thơ mở đầu với hình ảnh “lá trúc”, gợi lên sự nhẹ nhàng, thanh thoát của không gian chiều thu. Cảm giác “vờn” như mang đến sự tươi mát, sống động, cho thấy thiên nhiên không chỉ đứng yên mà còn đang giao hòa, chuyển động trong không gian. Từ “đẹp quá” không chỉ đơn thuần là một nhận xét mà còn là tiếng lòng say mê của tác giả với vẻ đẹp của thiên nhiên.

2. Sắc thái của màu sắc:

• “Lá mía xanh nhung quạt vào mái rạ”: Hình ảnh “lá mía xanh nhung” không chỉ cho thấy màu sắc tươi sáng, mà còn gợi lên cảm giác mềm mại, gần gũi. Sự kết hợp giữa lá mía với “mái rạ” thể hiện một bức tranh đồng quê sinh động, nơi mà thiên nhiên và con người hòa quyện với nhau. “Quạt vào mái rạ” không chỉ là hành động vật lý mà còn tạo ra âm thanh nhẹ nhàng, như những cái vẫy tay thân thương của thiên nhiên.

3. Âm thanh của quê hương:

• “Tiếng lao xao như ai ngả nón chào”: Câu thơ mang đến âm thanh trong trẻo, sống động, gợi sự gần gũi và thân thiết. Âm thanh “lao xao” như một lời chào của những người dân quê, vừa thể hiện sự hòa nhịp của cuộc sống, vừa gợi lên nỗi nhớ quê hương trong lòng người xa xứ. Cách so sánh “như ai ngả nón chào” vừa tinh tế vừa thể hiện tâm tình sâu sắc của tác giả.

4. Vẻ đẹp của hoa cỏ:

• “Hoa mướp cuối màu vàng rực như sao”: Hình ảnh “hoa mướp” với sắc vàng rực rỡ tạo nên sự tương phản với những hình ảnh trước đó. Sắc vàng không chỉ là màu của hoa mà còn là biểu tượng của sự ấm áp, hạnh phúc. So sánh “như sao” không chỉ cho thấy vẻ đẹp lấp lánh, mà còn gợi lên cảm giác kỳ diệu, tỏa sáng giữa không gian tĩnh lặng của quê hương.

5. Cảm xúc trữ tình:

• “Chiều thu quê hương sao mà đằm thắm”: Câu thơ khép lại bức tranh với sự thổn thức, nỗi nhớ quê hương. Từ “đằm thắm” mang đến cảm giác dịu dàng, sâu sắc, không chỉ là vẻ đẹp của cảnh sắc mà còn là tâm hồn của người thi sĩ. Nó thể hiện sự trân trọng, yêu thương dành cho quê hương, nơi có những kỷ niệm ngọt ngào, ấm áp.

Qua sáu câu thơ đầu, Hữu Thỉnh đã khắc họa một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, gần gũi, gợi cảm, từ đó bộc lộ những cảm xúc chân thành về quê hương. Mỗi hình ảnh, âm thanh và sắc thái của thiên nhiên không chỉ đơn thuần là sự mô tả mà còn là những rung động từ sâu thẳm tâm hồn người nghệ sĩ. Bài thơ đã mang đến cho người đọc cảm giác bình yên, hạnh phúc khi trở về với những giá trị cốt lõi của quê hương.