Trong bài thơ "Gặp lá cơm nếp" của nhà thơ Nguyễn Đức Soát, cụm từ "ở đâu" và "phải... mà" được sử dụng để thể hiện những cảm xúc, tâm tư và chiều sâu suy nghĩ của nhân vật trữ tình.

1. **Cụm từ "ở đâu"**: Thường mang ý nghĩa tìm kiếm, hỏi hỏi một cách mong mỏi về một điều gì đó. Trong ngữ cảnh bài thơ, nó có thể thể hiện sự hoài niệm, nỗi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm đã qua. "Ở đâu" như một câu hỏi vọng lại từ một khoảng không gian hay thời gian nào đó, gợi nhắc về những gì đã mất hoặc đang thiếu thốn trong hiện tại.

2. **Cụm từ "phải... mà"**: Cụm từ này thường được sử dụng để nhấn mạnh một sự thật không thể nào phủ nhận. Nó có thể mang tính chất khẳng định, trái ngược với cảm xúc thổn thức hoặc tiếc nuối. Trong bài thơ, "phải... mà" có thể thể hiện tâm tư sâu kín, sự xác nhận về cảm xúc yêu thương, nỗi nhớ hay thậm chí là nỗi đau khi đối diện với thực tế.

Cả hai cụm từ này góp phần tạo nên chiều sâu và sự phong phú cho tác phẩm, thể hiện tâm hồn nhạy cảm và tình yêu thương của tác giả đối với những điều giản dị trong cuộc sống, đặc biệt là những kỷ niệm về quê hương, gia đình.