Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?” trong bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai mang nhiều ý nghĩa và thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả. Dưới đây là một số vai trò của câu hỏi này:

1. **Thể hiện sự ngạc nhiên và bối rối**: Câu hỏi diễn tả cảm nhận của tác giả về sự thay đổi của mẹ theo thời gian. Từ “Sao” là từ thể hiện thắc mắc, cho thấy tác giả cảm thấy bất ngờ trước sự già nua của mẹ, điều này như một tín hiệu cho thấy sự biến đổi không ngừng của cuộc sống.

2. **Khơi gợi nỗi xót xa**: Câu hỏi chứa đựng một nỗi buồn sâu lắng về tuổi tác của mẹ. Nó không chỉ là thắc mắc đơn thuần mà còn phản ánh nỗi niềm tiếc nuối khi thấy mẹ dần già đi, từ đó thể hiện tình cảm yêu thương, trân trọng mà tác giả dành cho mẹ.

3. **Thể hiện tình cảm kính trọng và biết ơn**: Qua câu hỏi này, tác giả cũng gửi gắm sự tôn trọng và biết ơn đối với những hy sinh của mẹ. Sự già đi của mẹ gợi nhớ đến những vất vả mà mẹ đã trải qua để nuôi nấng và chăm sóc con cái.

4. **Khơi dậy suy tư về cuộc sống**: Câu hỏi còn mở ra những suy nghĩ về thời gian, sự sống và lòng trắc ẩn. Nó thúc giục người đọc cùng suy nghĩ về mối quan hệ giữa thế hệ cha mẹ và con cái, cũng như về sự trân trọng những giá trị gia đình.

Tóm lại, câu hỏi “Sao mẹ ta già?” không chỉ đơn thuần là một câu hỏi mà còn là một chất liệu nghệ thuật giàu giá trị biểu cảm, thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả đối với mẹ, tạo nên một không gian cảm xúc đầy ý nghĩa trong bài thơ.