Bài thơ "Thu ẩm" của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm tiêu biểu của thơ ca Nho giáo, thể hiện sâu sắc tâm tư và tình cảm của tác giả về mùa thu, về cuộc sống nông thôn và con người.

### Ngôn ngữ

Ngôn ngữ trong "Thu ẩm" được sử dụng một cách tinh tế và giàu hình ảnh. Nguyễn Khuyến thường lựa chọn từ ngữ giản dị, gần gũi nhưng lại đầy chất thơ. Ông khéo léo sử dụng các từ ngữ miêu tả tự nhiên, cảm xúc và tâm tư của con người.

1. **Hình ảnh đặc sắc**: Các hình ảnh thiên nhiên được khắc họa rõ nét như "trời thu", "lá vàng", "gió thu", tạo nên bức tranh mùa thu sống động.
2. **Sự tinh tế trong miêu tả**: Tác giả không chỉ dừng lại ở việc miêu tả cảnh vật mà còn lồng ghép cảm xúc của con người vào thiên nhiên. Điều này khiến cho bài thơ trở nên gần gũi và giàu tính nhân văn.
3. **Ngôn ngữ giản dị, sâu sắc**: Dù sử dụng ngôn ngữ đơn giản nhưng mỗi câu, mỗi từ đều chứa đựng ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tâm trạng của tác giả về cuộc sống, thiên nhiên và con người.

### Nghệ thuật

Nghệ thuật trong bài thơ "Thu ẩm" cũng rất phong phú và đa dạng:

1. **Thể thơ tự do**: Bài thơ không bị gò bó trong một khuôn khổ cụ thể nào. Điều này giúp tác giả thể hiện tự do cảm xúc và suy nghĩ của mình.
2. **Biểu tượng và ẩn dụ**: Nguyễn Khuyến sử dụng nhiều biểu tượng như hình ảnh "trà" và "rượu" để thể hiện sự thư giãn, sự kết nối với thiên nhiên và con người trong cuộc sống. Đây cũng là những hình ảnh gần gũi trong văn hóa Việt.
3. **Âm điệu nhẹ nhàng**: Âm hưởng của bài thơ nhẹ nhàng, êm ái, tạo cảm giác thư thái cho người đọc. Tác giả thường sử dụng thể thơ có vần điệu, tạo nhịp điệu dễ thuộc và dễ nhớ.
4. **Tình cảm sâu lắng**: Dù bài thơ có vẻ tĩnh lặng nhưng ẩn sau đó là những cảm xúc mạnh mẽ và trăn trở về cuộc đời, tình yêu quê hương và con người.

### Kết luận

"Thu ẩm" không chỉ đơn thuần là một bài thơ về mùa thu mà còn là một tác phẩm thể hiện tâm hồn nhạy cảm của Nguyễn Khuyến, là sự giao thoa giữa thiên nhiên và con người, giữa cảm xúc và lý trí. Qua ngôn ngữ và nghệ thuật, bài thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp của mùa thu và tâm trí của người thi sĩ, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.