Cách mạng tư sản Anh (1640-1660) là một trong những sự kiện quan trọng trong lịch sử chính trị châu Âu, đánh dấu sự chuyển mình của nước Anh từ chế độ quân chủ sang chế độ cộng hòa, và sau đó là sự phát triển của hệ thống chính trị nghị viện. Dưới đây là sự trình bày về thể chế chính trị của Anh trước và sau Cách mạng Tư sản.

### Trước Cách mạng Tư sản Anh:

1. **Chế độ quân chủ tuyệt đối**:
- Vào thế kỷ 17, nước Anh nằm dưới sự cai trị của các vua như James I và Charles I. Họ theo chế độ quân chủ tuyệt đối, có quyền lực lớn và ít bị ràng buộc bởi luật pháp.
- Vua Charles I đã khẳng định quyền lực tuyệt đối của mình và thường xuyên xung đột với Nghị viện về quyền kiểm soát ngân sách và quân đội.

2. **Hạn chế quyền lực của Nghị viện**:
- Nghị viện có vai trò quan trọng nhưng bị hạn chế, thường xuyên phải đối mặt với áp lực từ vua.
- Những vụ xung đột giữa Nghị viện và vua đã dẫn đến những cuộc khủng hoảng chính trị, đặc biệt là vấn đề thuế và quyền kiểm soát quân đội.

3. **Chính quyền địa phương**:
- Nền kinh tế nông nghiệp chiếm ưu thế, với quyền lực lớn thuộc về các lãnh chúa và quý tộc.
- Các chính quyền địa phương chủ yếu do các tầng lớp quý tộc cai quản, và thường gắn liền với quyền lực của vương quốc.

### Sau Cách mạng Tư sản Anh:

1. **Hình thành chế độ cộng hòa**:
- Sau cuộc nội chiến (1642-1651), dưới sự lãnh đạo của Oliver Cromwell, chế độ quân chủ bị bãi bỏ và thành lập Cộng hòa Anh (Commonwealth).
- Chế độ này tồn tại từ năm 1649 đến 1660, nhưng không ổn định và gặp nhiều khó khăn.

2. **Khôi phục chế độ quân chủ**:
- Năm 1660, chế độ quân chủ được khôi phục với Charles II lên ngôi, nhưng với sự thay đổi trong cách thức cai trị.
- Chế độ quân chủ giờ đây phải chấp nhận vai trò lớn hơn của Nghị viện và quyền lực của các tầng lớp tư sản gia tăng.

3. **Sự phát triển của hệ thống chính trị nghị viện**:
- Sau Cách mạng, Nghị viện trở thành cơ quan có quyền lực thực sự trong bộ máy nhà nước.
- Hiến pháp và luật pháp dần được hình thành nhằm hạn chế quyền lực của vua, thiết lập sự cân bằng giữa quyền lực của vương triều và quyền lực của Nghị viện.

4. **Khái niệm về quyền tự nhiên và quyền công dân**:
- Cách mạng tư sản Anh đã thúc đẩy tư tưởng về quyền tự nhiên và quyền công dân, góp phần hình thành các quan điểm về dân chủ và tự do.

### Kết luận:

Cách mạng tư sản Anh đã tạo ra những biến chuyển lớn trong thể chế chính trị, từ quân chủ tuyệt đối sang một hệ thống chính trị có yếu tố dân chủ hơn, đặc biệt trong việc xác lập vai trò và quyền hạn của Nghị viện. Sự kiện này không chỉ có ảnh hưởng đến nước Anh mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều phong trào cách mạng khác ở châu Âu và trên thế giới sau này.