Những thay đổi về chính trị của Hà Nội cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20
Cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 là giai đoạn đánh dấu những biến động sâu sắc về chính trị của Hà Nội, đặc biệt dưới sự tác động mạnh mẽ của quá trình xâm lược và đô hộ của thực dân Pháp.
Trước khi Pháp xâm lược
- Chế độ phong kiến: Trước khi Pháp đến, Hà Nội là kinh đô của triều Nguyễn, chịu sự cai quản của chế độ phong kiến tập quyền.
- Cấu trúc hành chính: Thành phố được chia thành các phường, xóm, mỗi đơn vị có những chức quan phụ trách.
Giai đoạn Pháp xâm lược và đô hộ
- Mất độc lập: Cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống lại quân Pháp thất bại, Hà Nội rơi vào tay thực dân Pháp.
- Hà Nội trở thành trung tâm của bộ máy cai trị:
- Thủ phủ của Liên bang Đông Dương: Hà Nội trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của toàn bộ Liên bang Đông Dương, bao gồm Việt Nam, Lào và Campuchia.
- Tập trung các cơ quan đầu não: Các cơ quan hành chính, quân sự, tư pháp của Pháp đều được đặt tại Hà Nội.
- Xây dựng bộ máy cai trị mới:
- Chia cắt hành chính: Pháp chia nhỏ các đơn vị hành chính, thiết lập hệ thống cai trị từ trung ương đến địa phương.
- Thực hiện chính sách đồng hóa: Pháp tiến hành đồng hóa người Việt về văn hóa, tư tưởng, nhằm xóa bỏ bản sắc dân tộc.
- Củng cố quyền lực bằng vũ lực: Pháp xây dựng các công trình quân sự, bố trí lực lượng lớn để đàn áp các phong trào kháng chiến của nhân dân.
Những hệ quả của sự thay đổi
- Mất tự chủ: Hà Nội hoàn toàn mất đi quyền tự chủ về chính trị.
- Kinh tế bị khai thác: Tài nguyên và lao động của người Việt bị Pháp bóc lột nặng nề.
- Xã hội bất ổn: Các mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt, dẫn đến nhiều cuộc đấu tranh của nhân dân.
- Văn hóa bị đồng hóa: Văn hóa truyền thống Việt Nam bị pha trộn và dần mai một.