Quá trình tiêu hóa thức ăn là một hành trình phức tạp, bắt đầu từ miệng và kết thúc ở ruột già, nhằm biến đổi thức ăn từ dạng phức tạp thành các chất dinh dưỡng đơn giản mà cơ thể có thể hấp thụ. Quá trình này bao gồm các giai đoạn sau:
1. Tiêu hóa ở khoang miệng:
Nhai: Răng nghiền nát thức ăn thành những mảnh nhỏ, tăng diện tích tiếp xúc với các enzyme tiêu hóa.
Biến đổi hóa học: Enzyme amylase trong nước bọt bắt đầu phân giải tinh bột thành đường maltose.
Nuốt: Lưỡi đẩy thức ăn qua thực quản.
2. Tiêu hóa ở thực quản:
Thức ăn được đẩy xuống dạ dày bằng các cử động co bóp của cơ thành thực quản.
3. Tiêu hóa ở dạ dày:
Biến đổi cơ học: Dạ dày co bóp mạnh mẽ, trộn thức ăn với dịch vị.
Biến đổi hóa học:
Axit clohydric: Tiêu diệt vi khuẩn, hoạt hóa enzyme pepsin.
Pepsin: Phân giải protein thành các chuỗi polypeptide ngắn hơn.
Enzyme lipase: Bắt đầu quá trình phân giải lipid.
4. Tiêu hóa ở ruột non:
Biến đổi cơ học: Ruột non co bóp, đẩy thức ăn đi và trộn lẫn với các dịch tiêu hóa.
Biến đổi hóa học:
Dịch tụy: Chứa nhiều enzyme tiêu hóa như amylase (tiếp tục phân giải tinh bột), lipase (tiêu hóa lipid), trypsin và chymotrypsin (tiêu hóa protein).
Dịch mật: Do gan tiết ra, giúp nhũ hóa chất béo, tạo điều kiện cho enzyme lipase hoạt động.
Enzyme ở niêm mạc ruột: Hoàn thành quá trình phân giải các chất dinh dưỡng thành các đơn phân (glucose, axit amin, axit béo, glycerol).
5. Hấp thụ chất dinh dưỡng:
Các chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thụ qua thành ruột non vào máu và mạch bạch huyết.
6. Tiêu hóa ở ruột già:
Hấp thụ nước: Ruột già hấp thụ phần lớn nước còn lại trong thức ăn.
Hình thành phân: Các chất thải không được hấp thụ sẽ hình thành phân và được thải ra ngoài.