Câu 3: Một số dãy núi có vai trò gì trong sự phân hóa tự nhiên nước ta?
Các dãy núi đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tạo nên sự đa dạng và phức tạp của tự nhiên nước ta. Chúng tác động đến khí hậu, thủy văn, đất đai và sinh vật, tạo nên sự phân hóa tự nhiên theo chiều Bắc – Nam, Đông – Tây và theo độ cao.
Cụ thể:
Ảnh hưởng đến khí hậu:
Chặn gió mùa: Các dãy núi cao chắn gió mùa Tây Nam, làm giảm lượng mưa ở vùng Tây Nguyên và Nam Bộ.
Tạo ra mưa orographic: Khi không khí ẩm gặp núi, bị nâng lên, hơi nước ngưng tụ thành mưa, gây ra sự phân hóa lượng mưa giữa sườn đón gió và sườn khuất gió.
Điều hòa khí hậu: Ở các vùng núi cao, khí hậu mát mẻ hơn so với vùng đồng bằng.
Ảnh hưởng đến thủy văn:
Nguồn cung cấp nước: Các dãy núi là nơi bắt nguồn của nhiều sông lớn, cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt.
Tạo ra các hệ thống sông: Các dãy núi phân chia các hệ thống sông, tạo nên các lưu vực sông khác nhau.
Ảnh hưởng đến đất:
Tạo ra các loại đất khác nhau: Địa hình đồi núi tạo điều kiện cho quá trình phong hóa, bào mòn, vận chuyển và bồi tụ, hình thành các loại đất khác nhau như đất feralit, đất mùn.
Ảnh hưởng đến sinh vật:
Tạo ra các vành đai thực vật: Do sự thay đổi của nhiệt độ, độ ẩm theo độ cao, các dãy núi tạo ra các vành đai thực vật khác nhau.
Tạo điều kiện cho sự đa dạng sinh học: Địa hình đồi núi hiểm trở là nơi cư trú của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, tạo nên sự đa dạng sinh học cao.
Câu 4: Địa hình miền đồi núi và đồng bằng có thuận lợi và khó khăn gì đến khai thác kinh tế?
Địa hình miền đồi núi:
Thuận lợi:
Tiềm năng thủy điện: Địa hình dốc, sông ngòi nhiều nước tạo điều kiện xây dựng các nhà máy thủy điện.
Khoáng sản: Nhiều loại khoáng sản quý hiếm được tìm thấy trong các vùng núi.
Lâm nghiệp: Rừng nhiệt đới giàu có cung cấp nguồn gỗ quý, dược liệu và các sản phẩm lâm nghiệp khác.
Du lịch: Phong cảnh sơn thủy hữu tình, khí hậu mát mẻ tạo điều kiện phát triển du lịch sinh thái.
Khó khăn:
Giao thông: Địa hình hiểm trở, chia cắt gây khó khăn cho việc xây dựng và duy trì hệ thống giao thông.
Nông nghiệp: Đất dốc, dễ bị xói mòn, hạn chế phát triển nông nghiệp.
Khai thác tài nguyên: Khai thác khoáng sản, rừng gặp nhiều khó khăn do địa hình hiểm trở, dễ gây ra các vấn đề môi trường.
Địa hình đồng bằng:
Thuận lợi:
Nông nghiệp: Đất phù sa màu mỡ, bằng phẳng thuận lợi cho việc canh tác các loại cây trồng.
Giao thông: Địa hình bằng phẳng thuận lợi cho việc xây dựng các tuyến giao thông.
Công nghiệp: Đất rộng, bằng phẳng, thuận lợi cho xây dựng các khu công nghiệp.
Dân cư: Tập trung đông dân, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.
Khó khăn:
Thiên tai: Đồng bằng thường xuyên chịu ảnh hưởng của các thiên tai như lũ lụt, hạn hán.
Ô nhiễm môi trường: Do dân số đông, hoạt động sản xuất phát triển nên môi trường dễ bị ô nhiễm.