Nguyễn Ái Quốc, tên thật là Nguyễn Sinh Cung, là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong quá trình thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Vai trò của ông có thể được tóm tắt qua các điểm sau:

1. **Tiên phong trong tư tưởng cách mạng**: Nguyễn Ái Quốc đã nghiên cứu và tiếp thu các tư tưởng cách mạng tiến bộ, đặc biệt là chủ nghĩa Mác-Lênin. Ông đã vận dụng những lý thuyết này vào tình hình thực tiễn của Việt Nam, hướng đến việc giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội công bằng.

2. **Tổ chức phong trào yêu nước**: Ông đã có những hoạt động tích cực trong việc tổ chức và lãnh đạo các phong trào yêu nước và cách mạng ở trong và ngoài nước, hình thành nên một lực lượng cách mạng có tổ chức, có định hướng rõ ràng.

3. **Khởi xướng thành lập Đảng**: Nguyễn Ái Quốc là người khởi xướng và chuẩn bị cho việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Ông đã tổ chức Hội nghị thành lập Đảng vào tháng 2 năm 1930, với sự tham gia của nhiều đảng viên và tổ chức cách mạng, định hình đường lối cách mạng Việt Nam.

4. **Lãnh đạo và đoàn kết**: Ông đã đóng vai trò quan trọng trong việc đoàn kết các lực lượng cách mạng, thống nhất các tổ chức, phong trào khác nhau thành một tổ chức chính trị thống nhất, từ đó tạo ra sức mạnh để đối phó với thực dân Pháp và phong kiến.

5. **Truyền bá tư tưởng cách mạng**: Nguyễn Ái Quốc đã viết nhiều tác phẩm và bài báo nhằm tuyên truyền tư tưởng cách mạng, giáo dục lý luận cho đảng viên, từ đó xây dựng nền móng tư tưởng cho Đảng Cộng sản Việt Nam.

6. **Chiến lược đấu tranh**: Ông đã xác định rõ mục tiêu và phương pháp đấu tranh cho cách mạng Việt Nam, giúp Đảng Cộng sản có một lộ trình cụ thể để đạt được độc lập dân tộc và giải phóng xã hội.

Nhờ những đóng góp to lớn của Nguyễn Ái Quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đã tạo ra bước ngoặt quan trọng trong lịch sử dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới trong cuộc đấu tranh giành độc lập và tự do cho đất nước.