Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết là hai hình thức biểu đạt của ngôn ngữ, mỗi hình thức có đặc điểm, cách thức và chức năng riêng.

### Ngôn ngữ nói:
- **Khái niệm**: Ngôn ngữ nói là hình thức giao tiếp bằng âm thanh, được thực hiện thông qua việc phát ra các âm thanh và từ ngữ. Đây là hình thức ngôn ngữ mà con người sử dụng trong giao tiếp trực tiếp, thường là thông qua lời nói.
- **Đặc điểm**:
- Có tính tức thời và dễ biến đổi. Người nói có thể điều chỉnh âm điệu, nhịp điệu, và ngữ điệu để truyền đạt cảm xúc, thái độ.
- Thường thiên về giao tiếp tự nhiên, gần gũi, thường kèm theo các yếu tố phi ngôn ngữ như cử chỉ, nét mặt.
- Có thể chứa nhiều yếu tố ngắt quãng, lỗi sai và từ ngữ không chính thức trong một số trường hợp giao tiếp.

### Ngôn ngữ viết:
- **Khái niệm**: Ngôn ngữ viết là hình thức biểu đạt bằng chữ cái, ký tự, hoặc hình ảnh, cho phép truyền tải thông tin qua văn bản. Đây là hình thức giao tiếp có thể được ghi lại, sửa đổi và lưu trữ lâu dài.
- **Đặc điểm**:
- Có tính chính xác và rõ ràng hơn so với ngôn ngữ nói, vì người viết có thời gian suy nghĩ và chỉnh sửa.
- Thường tuân thủ các quy tắc ngữ pháp chặt chẽ và thường ít thể hiện cảm xúc hơn so với ngôn ngữ nói.
- Khả năng lưu trữ và phát tán thông tin đến nhiều người trong thời gian dài.

### So sánh ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết:
- **Thời gian và không gian**: Ngôn ngữ nói thường diễn ra trong thời gian thực và trong ngữ cảnh cụ thể, trong khi ngôn ngữ viết có thể được chuẩn bị trước và sử dụng trong nhiều ngữ cảnh khác nhau.
- **Cảm xúc**: Ngôn ngữ nói thường dễ diễn đạt cảm xúc và phản ứng nhanh, trong khi ngôn ngữ viết có thể cảm thấy ít sinh động hơn.
- **Sự tương tác**: Ngôn ngữ nói cho phép giao tiếp và phản hồi ngay lập tức, trong khi ngôn ngữ viết có thể khiến người tiếp nhận cần thời gian để phản hồi.

Tóm lại, cả ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết đều có vai trò quan trọng trong việc giao tiếp, thể hiện tình cảm, truyền tải thông tin và duy trì văn hóa của con người.