Trên đường phố ngày nay, ta thường bắt gặp những tà áo dài thướt tha, tinh khôi của những nữ sinh xen lẫn vào đó là những đồng phục trẻ trung, năng động tạo nên khung cảnh đẹp mắt trong những dịp tựu trường. Có nhiều ý kiến khác nhau là nên mặc áo dài truyền thống hay đồng phục hiện đại, chúng ta hãy cùng nhau thảo luận về vấn đề này.

Áo dài truyền thống là sắc phục của dân tộc ta, là quốc hồn, quốc túy của đất nước Việt Nam. Áo dài không chỉ đơn giản là trang phục để mặc mà còn là biểu tượng văn hóa, thể hiện bản sắc dân tộc, gắn liền với bao thăng trầm lịch sử. Trải qua nhiều biến đổi cách tân, đến ngày nay áo dài vẫn giữ được nét đẹp vốn có của nó, đi vào lòng những người con quê hương và được bạn bè năm châu biết đến. Đồng phục hiện đại là các loại váy hay quấn kết hợp với áo sơ mi trẻ trung, giúp cho các bạn học sinh cảm thấy thoải mái nhưng cũng không kém phần lịch sự, gọn gàng.

Khác với kimono của Nhật hay hanbok của Hàn Quốc, áo dài Việt Nam vừa truyền thống lại vừa hiện đại, loại trang phục này không giới hạn mặc ở một số nơi hay dịp mà có thể mặc mọi lúc, mọi nơi, dùng làm trang phục công sở hay đi học, đi chơi. Chiếc áo dài, đặc biệt là áo dài nữ sinh có một nét đẹp duyên dáng mà không loại trang phục nào có được. Áo dài làm cho nữ sinh thêm dịu dàng, thướt tha, gợi nên cảm xúc xao xuyên khó tả cho những nơi tình cờ bắt gặp. Hình ảnh nữ sinh Việt Nam trong trang phục áo dài đã đem đến cho các nhà thơ, nhà văn nguồn cảm hứng vô tận, như trong bà "Áo lụa Hà Đông" của Nguyên Sa: "Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát; Bởi vì em bận áo lụa Hà Đông...”

Hay trong bài "Tương tư" có khô: “Có phải em mang trên áo bay/ Hai phần gió thổi, một phần mây/ Hay là em gói mây trong áo;Rồi thở cho làn áo trắng bay.” Tà áo dài đem đến cho người phụ nữ Việt Nam nói chung và nữ sinh nói riêng một nét đẹp đăc trưng mà những người con xa quê hương luôn khắc trong tâm tưởng, luôn khát khao một lần bắt gặp, để lại cho những nữ sinh trung học một thời để nhớ, để thương. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng áo dài truyền thống. không còn phù hợp với nữ sinh ngày nay."Tại sao nữ sinh đi học lại phái bận áo dài?”  đó là câu hỏi của hầu hết các bạn gái đã hoặc đang vào ngưỡng phổ thông. Với những bạn có vóc dáng thon thả thì rất thích hợp với áo dài, còn với những bạn có vóc dáng béo tròn thì mặc áo dài quá là cực hình. Trong những ngày mưa, đường lầy lội sẽ làm bẩn hết áo dài và màu trắng sẽ bị dây bẩn. Ngoài ra, mặc áo dài nữ sinh khó có thể vận động, chạy nhảy thoải mái và trong những tháng nóng nực thì áo dài càng làm nóng bức và dẫn đến mệt mỏi.

Ở nước ngoài, đặc biệt là những nước tiên tiến, phát triển trên thế giới trang phục đi học là tự do. Các học sinh, sinh viên chi cần mặc quần áo gọn gàng, sạch sẽ, lịch sự là được. Tuy thoải mái về ăn mặc nhưng nền giáo dục của họ rất tiên tiên, họ không quan tâm đến bề ngoài mà chỉ quan tâm đến chất lượng học tập. Từ xưa đến nay, áo dài là một nét truyền thông văn hóa của người Vịệt Nam. Người ta luôn mặc nó trong những ngày lễ hội, Tết nhưng việc mặc áo dài vào trường học chưa được xem xét kĩ.

Hơn nữa, không phải gia đình nào cũng có điều kiện may cho con em một vài bộ áo dài để mặc, trong khi đó giá một bộ đồng phục lại rẻ hơn nhiều, phụ huynh cũng không phải tốn công đi mua vải, tìm thợ may cho con em mình một bộ vừa ý.

Việc mặc đồng phục khi đến trường là một quy định bắt buộc đối với nhiều trường phổ thông hiện nay và không thể phủ nhận rằng những tà áo dài trắng chỉnh tề đã làm nên một nét đẹp thể hiện sự quy củ, tính kỉ luật và trang nghiêm trong mái trường chúng ta. Nếu việc mặc đồng phục khi đến trường được coi như một nội quy bắt buộc thì đã có sự đa dạng trong mẫu mã và kiểu dáng của bộ đồng phục học sinh. Như trước kia, hễ nghĩ đến bộ đồng phục học sinh, chúng ta thưòng nghĩ đến quần xanh, áo trắng mặc đồng phục có rất nhiều ý kiến trái ngược nhau, song giờ đây việc mặc đồng phục đã tạo nên phong trào giữa các trường phổ thông, tạo nên nét đẹp mới cho mái trường Việt Nam.

Những bộ váy ca rô xếp nếp kết hợp với áo sơ mi trắng, những chiếc quần quây kết hợp cùng cà vạt đồng màu đem lại sự thoải mái cho người mặc. Những đồng phục này đã được cách tân và tiện dụng hơn rất nhiều, chúng mát thấm hút mồ hôi nhanh hơn, người mặc dễ vận động, góp phần không vào việc giúp các bạn học tốt hơn, năng động và sáng tạo hơn, lứa tuổi mới lớn sẽ hồn nhiên hơn, không còn bị gò bó trong tà áo dài cổ kính.

Tuy nhiên, bộ đồng phục hiện đại cũng làm mất đi vẻ đẹp dịu dàng, thướt tha vốn có của nữ sinh. Mai sau, khi rời xa mái trường, cũng không có gì đọng trong tâm trí, không còn hình ảnh đáng nhớ về một thời cắp sách tới trường. Tốt hơn là nên kết hợp cả trang phục truyền thống và hiện đại. Nhiều trường phổ thông đã áp dụng mặc áo dài vào ngày đầu tuần và đồng phục cho những ngày còn lại. Biện pháp đó là hiệu quả nhất vì vừa giữ được nét đẹp truyền thống mà các bạn nữ sinh chỉ phải mặc áo dài vào thứ hai, nên sẽ cảm thấy thoái mái hơn, tiện lợi trong hoạt động. Cho dù là áo dài truyền thống hay đồng phục hiện đại thì nữ sinh cũng nên giữ phẩm chất của mình, luôn trong sáng dịu dàng hồn nhiên và chấp hành tốt nội quy nhà trường.

Áo dài truyền thống và đồng phục hiện đại nên giao hòa với nhau tạo nên đẹp đáng yêu cho nữ sinh, vừa tôn lên nét đẹp truyền thống vừa tạo nên đẹp mới cho mái trường Việt Nam.