a. Thuyền ơi có nhớ bến trăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền
- Ẩn dụ: "Thuyền" và "bến" được sử dụng để ẩn dụ cho con người và mối quan hệ tình cảm. "Thuyền" tượng trưng cho người ra đi, hay người phiêu bạt; còn "bến" tượng trưng cho người ở lại, chờ đợi với lòng thủy chung.
- Phân tích: Câu thơ thể hiện tình yêu đôi lứa, trong đó người ở lại luôn một lòng chờ đợi, giữ sự thủy chung dù người kia có xa cách. Biện pháp ẩn dụ làm tăng tính biểu cảm và sự sâu sắc trong việc diễn tả tình cảm.
b. Uống nước nhớ nguồn
- Ẩn dụ: "Nước" là thành quả lao động, những gì con người được hưởng. "Nguồn" tượng trưng cho cội nguồn, tổ tiên, hoặc những người tạo ra thành quả.
- Phân tích: Câu tục ngữ nhắn nhủ bài học về đạo lý: khi thụ hưởng điều tốt đẹp, phải luôn biết ơn người đã tạo ra nó. Biện pháp ẩn dụ giúp câu tục ngữ cô đọng, dễ nhớ và giàu ý nghĩa.