Câu văn “Nắng đổ lửa lên vai áo sờn bạc và mồ hôi rịn ra trên vầng trán chằng chịt vết chân tuổi tác” trong bài thơ Ông Nội của Đào Mạnh Long sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ và hoán dụ.
1. Biện pháp ẩn dụ:
• “Nắng đổ lửa”: Cụm từ này không chỉ mô tả ánh nắng mà còn sử dụng hình ảnh “lửa” để biểu tượng hóa sự gay gắt, nóng bức và vất vả mà ông phải chịu đựng trong cuộc sống. “Lửa” là một ẩn dụ mạnh mẽ thể hiện cái nóng mùa hè, đồng thời cũng ám chỉ những khó khăn, gian khổ trong cuộc đời của ông.
• “Vầng trán chằng chịt vết chân tuổi tác”: Đây là một ẩn dụ dùng “vết chân tuổi tác” để chỉ những nếp nhăn, dấu vết của thời gian trên khuôn mặt của ông. Vết chân tuổi tác không chỉ là dấu hiệu của sự già đi mà còn là biểu tượng của những trải nghiệm, nỗi vất vả mà ông đã trải qua.
2. Biện pháp hoán dụ:
• “Vai áo sờn bạc” là hình ảnh hoán dụ, trong đó “vai áo” không chỉ đơn thuần chỉ phần áo mặc, mà hoán dụ cho sức nặng của cuộc sống mà ông phải gánh vác, cũng như sự mệt mỏi của ông khi làm việc vất vả.
Tác dụng:
• Biện pháp ẩn dụ và hoán dụ giúp tăng cường sự biểu cảm, làm cho hình ảnh trong câu văn trở nên sinh động và giàu tính biểu tượng. Cách sử dụng “nắng đổ lửa”, “vai áo sờn bạc”, “vầng trán chằng chịt vết chân tuổi tác” không chỉ miêu tả ngoại hình của ông mà còn truyền tải được sự khó khăn, vất vả của người ông trong cuộc sống. Nó làm nổi bật hình ảnh một người ông già nua, gắn liền với những khổ cực của lao động và thời gian, đồng thời tạo cảm giác kính trọng, thương xót và yêu thương đối với nhân vật ông nội.