Trong đoạn trích Nghèo của Nam Cao, sự dịch chuyển điểm nhìn là một nét nghệ thuật độc đáo, góp phần làm nổi bật chiều sâu nhân đạo của tác phẩm. Điểm nhìn ban đầu được đặt ở nhân vật chính – người chồng – một người nghèo khổ nhưng luôn trăn trở với nỗi lo cơm áo gạo tiền, đặc biệt là tình thương dành cho vợ con. Qua đó, người đọc cảm nhận rõ áp lực nghèo đói không chỉ đè nặng lên thân xác mà còn khiến tâm hồn con người bị dày vò, xót xa.

Tuy nhiên, Nam Cao không dừng lại ở một phía. Ông chuyển điểm nhìn sang người vợ, từ đó làm bật lên nỗi đau đớn và tổn thương sâu sắc của người phụ nữ trong cảnh nghèo. Người vợ, dù im lặng chịu đựng, cũng mang trong mình nỗi uất ức, tủi nhục vì bị cuộc sống bóp nghẹt những khát khao hạnh phúc nhỏ nhoi.

Sự dịch chuyển điểm nhìn linh hoạt không chỉ giúp câu chuyện trở nên khách quan, đa chiều, mà còn khắc họa rõ hơn sự xung đột giữa các nhân vật trong bối cảnh đói nghèo. Qua đó, Nam Cao bộc lộ sự cảm thông sâu sắc với những con người nhỏ bé, bất hạnh, đồng thời phê phán hiện thực xã hội bất công đã đẩy họ vào ngõ cụt của khổ đau. Đây là minh chứng rõ nét cho tài năng và tư tưởng nhân đạo của nhà văn.