Văn bản trên sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật (8 câu, mỗi câu có 7 chữ, có các quy tắc đối, vần, và thanh điệu đặc trưng của thể thơ này).

Chủ thể trữ tình trong văn bản xuất hiện theo phương thức trực tiếp qua những câu thơ, thể hiện cảm xúc, tâm trạng và suy nghĩ của tác giả về phận người phụ nữ. Cảm xúc của chủ thể trữ tình được bộc lộ qua các lời than thở, sự thương cảm về số phận của người phụ nữ, với những câu như: "Thương thay phận gái cũng là người," và "Xuân xanh được mấy chút thương ôi." Đây là những câu thể hiện sự xót xa, tội nghiệp cho thân phận phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Hoa còn phong nhụy ong ve vãn,
Gió đã phai hương bướm tả tơi.

Biện pháp tu từ đối trong hai câu thơ trên thể hiện sự tương phản mạnh mẽ giữa hai hình ảnh đối lập:

• "Hoa còn phong nhụy ong ve vãn": Biểu thị vẻ đẹp tươi thắm của hoa, còn tươi mới, thu hút sự chú ý của ong và ve.
• "Gió đã phai hương bướm tả tơi": Biểu thị sự tàn phai của sắc đẹp, hương hoa đã nhạt dần, bướm giờ không còn lượn lờ vui vẻ mà tả tơi, tan tác.

Tác dụng của biện pháp đối là làm nổi bật sự chuyển biến từ vẻ đẹp, sức sống sang sự tàn phai, tiêu điều, qua đó thể hiện sự tiếc nuối, thương cảm cho số phận người phụ nữ trong bài thơ.

Chủ đề của văn bản là sự thương cảm cho thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Hồ Xuân Hương đã khắc họa sự bất công, đau đớn của số phận người phụ nữ khi phải chịu đựng sự khổ cực, hy sinh tuổi xuân, và phải sống trong một xã hội với những định kiến nặng nề. Qua đó, tác giả thể hiện sự xót xa, bất mãn với cái gọi là "thợ trời" hay "chế độ định mệnh" đã khiến phụ nữ phải sống trong cảnh bất hạnh.

Từ văn bản, em cảm nhận rõ ràng sự bất công mà người phụ nữ phải chịu đựng trong xã hội phong kiến. Phụ nữ trong xã hội xưa bị áp đặt rất nhiều định kiến về vai trò và vị trí của họ. Họ không có quyền lựa chọn cuộc sống riêng, thường phải chịu nhiều hy sinh, chịu sự trói buộc bởi các quy chuẩn xã hội khắc nghiệt, nhất là về vấn đề hôn nhân và sắc đẹp.

Ngày nay, dù xã hội đã có nhiều thay đổi, phụ nữ hiện đại đã có cơ hội được học hành, phát triển sự nghiệp, tự quyết định về cuộc sống của mình. Tuy nhiên, vẫn còn không ít khó khăn và thách thức mà phụ nữ phải đối mặt, như áp lực về ngoại hình, về vai trò trong gia đình và công việc. Dù vậy, xã hội ngày nay đã có nhiều cải cách, tạo cơ hội cho phụ nữ tự chủ và sống theo ý muốn của mình hơn. Sự khác biệt chính là sự thay đổi trong quyền tự do cá nhân và cơ hội phát triển trong xã hội, nhưng vấn đề bình đẳng giới vẫn còn là một thách thức cần tiếp tục nỗ lực giải quyết.