Trăng - Xuân Diệu Trăng" được in trong tập "Thơ Thơ", xuất bản năm 1938, là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám. Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên, khát khao giao cảm với đời, với người mãnh liệt của nhà thơ. Ngay từ những dòng đầu tiên, thi sĩ đã bộc lộ sự say mê, ngây ngất trước vẻ đẹp của đêm trăng: "Khúc hát ru của người mẹ hiển/ Cho con ngủ ngon dưới ảnh trăng tròn". Hình ảnh "khúc hát ru gợi lên âm điệu du dương, êm ái của lời ru ngọt ngào. "Người mẹ hiến" chính là vầng trăng đang tỏa sáng trên bầu trời, mang đến cho đứa trẻ giấc ngủ yên bình. Vầng trăng tròn đầy, viên mãn như lòng mẹ bao la, che chở cho con. Tiếp theo, tác giả miêu tả cảnh vật dưới ánh trăng: "Mây trắng bay trên đỉnh núi cao/ Gió đưa hương hoa lan vào cửa sổ". Mây trắng bồng bềnh trôi trên đỉnh núi cao, tạo nên khung cảnh thơ mộng, trữ tình. Hương hoa lan thơm ngát lan tỏa khắp nơi, khiến cho không gian trở nên lãng mạn hơn. Hai câu thơ này sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa, giúp cho mây và gió trở nên sinh động, có hồn hơn. Chúng không chỉ đơn thuần là hiện tượng tự nhiên mà còn góp phần tạo nên bức tranh đêm trăng thêm lung linh, huyền ảo. Cuối cùng, tác giả bộc lộ tâm trạng của mình: "Tôi ngồi đây ngắm nhìn trăng sáng/ Lòng tôi xao xuyến, bồi hồi". Nhà thơ ngồi lặng lẽ ngắm nhìn vầng trăng, lòng tràn ngập cảm xúc. Đó là sự xao xuyến, bồi hồi trước vẻ đẹp của thiên nhiên, cũng là nỗi nhớ nhung da diết về quê hương, đất nước. Qua bài thơ "Trăng", Xuân Diệu đã thể hiện tài năng nghệ thuật độc đáo của mình. Ông đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu, kết hợp với các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa,... để vẽ nên bức tranh đêm trăng tuyệt đẹp. Đồng thời, qua bài thơ, ông cũng gửi gắm thông điệp về tình yêu thiên nhiên, khát khao giao cảm với đời, với người mãnh liệt.