Truyện "Đôi dép của thầy" của Tô Hoài kể về mối quan hệ thầy trò qua hình ảnh những chiếc dép của thầy. Đề tài của truyện xoay quanh tình cảm chân thành, quý trọng của học trò đối với người thầy, đồng thời thể hiện sự kính trọng, biết ơn thầy giáo, một người hết lòng vì học trò và công việc dạy học. Hình ảnh đôi dép của thầy không chỉ là đồ vật giản dị mà còn là biểu tượng của sự hy sinh và lòng nhân ái của thầy đối với học sinh.
Nhận xét:
Truyện có đề tài gần gũi, nhân văn và rất phù hợp với đời sống học đường, qua đó phản ánh sự gắn bó, yêu thương trong mối quan hệ thầy trò. Đề tài này cũng thể hiện sự hi sinh thầm lặng của những người thầy trong công tác giáo dục.

2.2. Phân tích đánh giá các đặc sắc về nghệ thuật
2.21. Nhan đề:
"Đôi dép của thầy" là nhan đề ngắn gọn nhưng rất súc tích, gợi mở ngay về nhân vật chính là người thầy và sự kiện quan trọng gắn liền với đôi dép của thầy. Nhan đề này vừa dễ hiểu lại vừa mang tính biểu tượng sâu sắc, làm nổi bật chủ đề của câu chuyện - lòng kính trọng, tình thầy trò.
Nhận xét:
Nhan đề tuy đơn giản nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Đôi dép ở đây không chỉ là vật dụng mà còn là biểu tượng của sự hy sinh, sự cống hiến thầm lặng của thầy cho học sinh.

2.22. Cốt truyện và tình huống truyện:
Cốt truyện của truyện khá đơn giản, xoay quanh câu chuyện của một học sinh với người thầy trong buổi học. Tình huống truyện diễn ra khi học sinh tình cờ phát hiện ra đôi dép của thầy cũ đã bị mòn sau nhiều năm làm việc vất vả. Chính tình huống này đã tạo nên sự thức tỉnh trong lòng học trò, khiến họ nhận ra sự vất vả, hi sinh của thầy.
Nhận xét:
Cốt truyện không phức tạp nhưng đầy ý nghĩa, tình huống truyện đặc sắc ở chỗ tạo ra sự chuyển biến cảm xúc từ sự vô tư, hồn nhiên của học sinh sang sự nhận thức sâu sắc về tình thầy trò. Điều này cũng thể hiện thông điệp về lòng biết ơn đối với những người thầy.

2.23. Đặc sắc về nhân vật và nghệ thuật xây dựng nhân vật:
Nhân vật trong truyện gồm hai nhân vật chính: thầy giáo và học sinh. Hình ảnh thầy giáo xuất hiện qua chiếc dép mòn, tượng trưng cho sự vất vả, chăm sóc tận tụy dành cho học sinh. Nhân vật học sinh là đại diện cho những người học trò bình dị nhưng biết nhìn nhận và trân trọng công lao thầy.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật:
Thầy giáo: Hình ảnh thầy giáo hiện lên qua những chi tiết rất đỗi giản dị nhưng sâu sắc, thể hiện sự hy sinh, tận tâm. Đôi dép mòn là dấu vết của bao năm tháng lao động cần mẫn.
Học sinh: Nhân vật học sinh, mặc dù vô tình phát hiện ra đôi dép, nhưng lại có sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức. Họ bắt đầu biết cảm ơn và yêu quý thầy hơn.
Nhận xét:
Tô Hoài đã khắc họa nhân vật rất chân thực và sâu sắc, dù không có nhiều chi tiết mô tả nhưng mỗi nhân vật đều rất sống động, dễ dàng để lại ấn tượng trong lòng người đọc.

2.24. Một số đặc sắc nội dung khác và phương thức biểu đạt:
Truyện sử dụng phương thức biểu đạt tường thuật kết hợp miêu tả, giúp khắc họa rõ nét tâm trạng của nhân vật, nhất là trong tình huống học trò phát hiện ra đôi dép của thầy. Phương thức này giúp người đọc dễ dàng hiểu được sự chuyển biến cảm xúc của nhân vật học sinh, đồng thời làm nổi bật chủ đề của câu chuyện.
Truyện cũng thể hiện nghệ thuật đối thoại gián tiếp, khi thầy không cần nói ra mà học trò vẫn cảm nhận được lòng tận tụy của thầy qua những chi tiết rất đời thường.
Nhận xét:
Phương thức biểu đạt tường thuật kết hợp miêu tả giúp truyện trở nên sinh động, dễ hiểu và dễ đi vào lòng người đọc. Các chi tiết được miêu tả rất thực, có sức gợi và lay động sâu sắc.

Kết luận:
Truyện "Đôi dép của thầy" của Tô Hoài không chỉ là một câu chuyện cảm động về tình thầy trò mà còn là bài học về sự kính trọng, biết ơn những người thầy đã hy sinh và tận tâm vì học sinh. Các đặc sắc về nghệ thuật, từ nhan đề đến cốt truyện, nhân vật và phương thức biểu đạt, đều làm nổi bật giá trị nhân văn sâu sắc mà tác giả muốn gửi gắm.