Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa là đặc điểm chủ đạo của Việt Nam, với nhiều ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt và sản xuất của người dân. Dưới đây là một số đặc điểm chính của khí hậu này:

1. **Nhiệt độ**:
- Nhiệt độ trung bình năm dao động từ 22°C đến 27°C, tùy theo từng vùng miền.
- Miền Bắc có mùa đông lạnh (đặc biệt là trong tháng 12 đến tháng 2) với nhiệt độ có thể xuống dưới 10°C trong các đợt rét, trong khi miền Nam có khí hậu ấm áp hơn quanh năm.

2. **Mưa**:
- Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có lượng mưa rất lớn, thường từ 1.500mm đến 3.000mm mỗi năm.
- Mưa tập trung chủ yếu vào mùa hè (từ tháng 5 đến tháng 10), thường có các cơn bão vào mùa bão (tháng 8 đến tháng 11).

3. **Độ ẩm**:
- Độ ẩm không khí khá cao, thường dao động quanh mức 80% đến 90%.
- Sự bão hòa độ ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loại cây trồng nhiệt đới và các hệ sinh thái phong phú.

4. **Gió mùa**:
- Khí hậu gió mùa thể hiện qua sự thay đổi của gió mùa Đông Bắc (gió mùa lạnh) vào mùa đông và gió mùa Tây Nam (gió mùa ấm) vào mùa hè.
- Gió mùa gây ảnh hưởng lớn đến thời tiết và khí hậu ở từng vùng miền, dẫn đến sự phân hóa rõ rệt trong thời tiết.

5. **Sự phân hóa theo vùng miền**:
- Miền Bắc có 4 mùa rõ rệt (xuân, hạ, thu, đông) với nền nhiệt độ và độ ẩm thay đổi theo từng thời điểm.
- Miền Trung có đặc điểm khí hậu khô hạn hơn và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa và bão.
- Miền Nam có khí hậu chủ yếu là mùa khô và mùa mưa, với độ ẩm cao và nhiệt độ ổn định quanh năm.

6. **Tác động của con người**:
- Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa cũng bị ảnh hưởng bởi hoạt động của con người như khai thác rừng, đô thị hóa, và biến đổi khí hậu, dẫn đến những thay đổi về thời tiết, như lũ lụt và hạn hán.

Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa không chỉ tạo nên sự đa dạng sinh học phong phú mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa, nông nghiệp, và đời sống hàng ngày của người dân Việt Nam.