1. ĐỌC HIỆU (4.0 điểm) Đọc văn bản sau:

Nữ thần A-thê-na

Trong số các vị thần của thế giới Ô-lim-pi-a thì sự ra đời của nữ thần A-thê-na kì lạ hơn cả. Đối với các vị thần tất nhiên sự sinh ra đã khác thường rồi, nhưng A-the-na thần kì hơn. Nàng không phải do mẹ sinh ra mà do bố sinh ra, và sinh ra ... từ đầu! Dớt mắc chứng đau đầu rất dữ, đau từng cơn ông ông, lục ục trong đầu. Trong một

cơn đau muốn nổ tung óc. Dớt gọi thần Hê-phai-xtốt lại và ra lệnh "Lấy bua bổ đầu ta ngay, làm ngay đi... Hê-phai-xtốt do dự trước cái lệnh kì quái đó, nhưng Dớt trừng mắt quát: “Bổ đi! Làm ngay đi!..." - Thế là Hê-phai-xtốt nghe lời Dớt. Chàng năng cây bủa nặng ngàn cân lên, dùng sức giảng vào đầu Dớt. Chát một cái! Hê-phai-xtôt rùng mình. Sọ của Dớt nứt toác ra, và từ kẽ nứt nhày ra một người thiếu nữ mặc nhưng y. võ phục gọn gàng, tay kiếm cung, mắt sảng long lanh, tiếng to như sấm. Vừa nhảy khỏi đầu Dớt, nàng liền hết một tiếng vang động cả trời đất như khi xung trận. Đó là A-thê na, vị thần của tri tuệ, tri thức và chiến trận. A thê na đội mũ trụ đồng sáng loáng, mặc áo choàng dài, thường khi tay khoác khiên, đứng uy nghi oai phong lẫm liệt như một nam thần. Vì là nữ thần của trí tuệ, tri thức nên A-thê-na đã sáng tạo ra biết bao nhiêu điều để dạy cho người dân Hi Lạp. Nàng đã ban cho người trần thế cải cày cải bừa để họ có thể làm ruộng, trồng lúa, trồng nho. Nàng trao cho người phụ nữ cải xa quay sợi và khung cửi dệt. Nàng dạy cho họ nghề dệt khéo léo và công phu để họ có thể dệt nên tắm vài dày, mỏng tùy theo ý thích với màu sắc rực rỡ như lòng họ mong muốn. Vì thế người xưa gọi nàng là "A-the-na Ergana" nghĩa là "thợ giỏi". Nàng còn đặt ra các thiết chế, luật pháp cho các đô thị, để con người biết cách cai quản, điều hành cuộc sống của mình được trật tự và công bằng. Vì là nữ thần trí tuệ, tri thức nên nàng được Dởt sinh ra từ... đầu, hay cũng vì sinh từ đầu Dớt mà nàng phải là vị nữ thần của trí tuệ, tri thức? Do đó một chức năng nữa mà A- thê - na phải đảm nhận là : đảm bảo cho khoa học và kĩ thuật ở các đô thị phát triển rực rỡ, phục vụ hữu hiệu cho con người.

A-thê-na thường có một biệt danh quen thuộc là Palax. Người xưa giải thích, sở dĩ nàng có biệt danh này là do nàng đã đánh bại được tên khổng lồ Palax trong một trận giao tranh ác liệt. Để ghi nhớ chiến công hiển hách của mình, A-thê-na lột da địch thủ căng lên tẩm khiên. [...] A-thê-na tham dự khá nhiều chuyện của thế giới thiên đình và thế giới loài người. Đối với người Hi Lạp cổ xưa, A-thê-na mang lại cho họ cuộc sống văn minh hơn. Nàng là nữ thần của tri thức. Nàng là ánh sáng của Khoa học, kĩ thuật, văn hóa, nghệ thuật soi rọi xuống cuộc sống tối tăm của con người. Nàng còn là nữ thần của chiến trận, chiến thắng. A-then một trung tâm kinh tế, chính trị, văn hỏa của Hi Lạp ngày xưa và thủ đô của Hi Lạp ngày nay, là đô thị mang tên nữ thần A-thê-na, và được nữ thần A-thê-na bảo hộ. Con vật gắn bỏ với nữ thần A-thê-na là con cú mèo. Vì thế, nữ thần thường có những định ngữ kèm theo: A-thê-na có đôi mắt củ mèo, A-thê nà có đôi mắt màu xanh lục... Ngày nay trong văn học các nước Phương Tây, cái tên A-thê-na hoặc Mi-nen-vơ có một nghĩa bóng là: "người đàn bà thông minh", “người phụ nữ trí tuệ", "thông tuệ". Từ đó con củ của nữ thần A-thê-na cũng tượng trưng cho sự hiểu biết, thông minh, trí thức.

(Trích Thần thoại Hy Lạp, Nguyễn Văn Khỏa, NXB Văn học,

2014, tr.97-98)

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định thể loại của văn bản trên.
 Câu 2. Xác định ngôi kể của văn bản trên. 

Câu 3. Cho biết vì sao con cú của nữ thần A-thê-na cũng tượng trưng cho sự hiểu biết, thông minh, tri thức?

Câu 4. Nêu tác dụng của một biện pháp tu từ trong các câu sau: “Sợ của Dớt nứt toác ra, và từ kẽ nứt nhảy ra một người thiếu nữ mặc nhưng y, võ phục gọn gàng, tay kiếm cung, mắt sáng long lanh, tiếng to như sắm."

Câu 5. Chi tiết nào trong văn bản khiến bạn thích thú nhất? Vì sao?

II. VIẾT (6.0 điểm)

Câu 1. Từ nội dung phần đọc hiểu trên hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về sức mạnh của trí tuệ, sự hiểu biết, thông minh của con người.

Câu 2. Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích, đánh giá những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ sau:

LỜI RU

Lời ru mẹ hát ngày xưa Bây giờ con hát, gió lùa qua khe. Mẹ ru nước lớn nước ròng, Con ru đồng rộng mênh mông cuối trời.

Mẹ ru con ngủ trong nôi, Con ru mẹ ngủ đời đời xa xôi.

Mẹ ru cái lẽ ở đời,

Sữa nuôi phần xác, hát nuôi phần hồn.

Con tim câu hát mẹ ru, À ơi qua những ngàn thu vẫn còn. Mẹ ru lòng mẹ thảo hiền, Con ru lòng đất nở miền xanh tươi.

(sưu tầm)