a) "Quân pháp bất vị thân"
Câu này có nghĩa là luật pháp của nhà nước, của vua (thời xưa) không thiên vị bất kỳ ai, kể cả người thân thích hay người có địa vị cao. "Quân pháp" chỉ luật lệ, phép tắc chung của xã hội, còn "bất vị thân" nghĩa là không vì tình riêng, không thiên tư. Câu này đề cao tính nghiêm minh, công bằng của pháp luật, mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không ai được đứng trên pháp luật.
Ví dụ: Một người phạm tội, dù người đó là người thân của quan chức cấp cao, nếu hành vi vi phạm pháp luật đã được chứng minh, người đó vẫn phải chịu sự trừng phạt của pháp luật như bất kỳ ai khác.
b) "Nói có sách, mách có chứng"
Câu này ý chỉ khi nói hay làm việc gì cần phải có căn cứ, chứng cứ rõ ràng, xác thực, không được nói suông, nói mò hoặc dựa vào tin đồn. "Nói có sách" nghĩa là lời nói phải dựa trên những nguồn thông tin đáng tin cậy, ví dụ như sách vở, tài liệu đã được kiểm chứng. "Mách có chứng" nghĩa là phải đưa ra được bằng chứng cụ thể để chứng minh cho lời nói của mình là đúng sự thật.
Ví dụ: Khi tranh luận về một vấn đề lịch sử, thay vì chỉ đưa ra ý kiến cá nhân, ta cần trích dẫn từ các sách sử, các công trình nghiên cứu đã được công nhận để chứng minh cho quan điểm của mình.
c) Là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, em cần rèn luyện thái độ khách quan, công bằng như thế nào?
Để rèn luyện thái độ khách quan, công bằng, em có thể thực hiện những điều sau:
Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác: Dù không đồng ý với ý kiến của bạn, em cũng nên lắng nghe một cách cẩn thận và tôn trọng quan điểm của họ. Tránh ngắt lời hoặc phán xét vội vàng.
Xem xét vấn đề từ nhiều góc độ: Đừng chỉ nhìn nhận vấn đề từ một phía, hãy cố gắng đặt mình vào vị trí của người khác để hiểu rõ hơn về tình huống và đưa ra đánh giá khách quan.
Thu thập thông tin đầy đủ và chính xác: Trước khi đưa ra bất kỳ nhận xét hay kết luận nào, hãy chắc chắn rằng em đã có đủ thông tin và thông tin đó là chính xác, đáng tin cậy.
Không thiên vị, phân biệt đối xử: Đối xử công bằng với tất cả mọi người, không phân biệt bạn bè, người quen hay người lạ, không phân biệt giới tính, hoàn cảnh gia đình hay bất kỳ yếu tố nào khác.
Tự kiểm điểm và sửa chữa: Thường xuyên tự nhìn nhận lại hành vi và thái độ của mình, sẵn sàng nhận lỗi và sửa chữa những sai sót.
Tuân thủ nội quy trường lớp: Việc tuân thủ nội quy cũng là một cách thể hiện sự công bằng, vì nội quy được đặt ra để đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của tất cả mọi người.
Dũng cảm lên tiếng bảo vệ lẽ phải: Khi thấy những hành vi sai trái, bất công, em cần dũng cảm lên tiếng bảo vệ lẽ phải, bảo vệ những người yếu thế.