I. Vai trò của nước đối với sinh vật:
Nước chiếm một tỷ lệ lớn trong cơ thể sinh vật (thường trên 70%) và tham gia vào hầu hết các hoạt động sống. Cụ thể:
Thành phần cấu tạo tế bào: Nước là thành phần chính cấu tạo nên tế bào và cơ thể sinh vật, duy trì hình dạng và cấu trúc của tế bào.
Dung môi: Nước là dung môi hòa tan nhiều chất dinh dưỡng, khoáng chất, giúp vận chuyển chúng đến các tế bào và loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể.
Vận chuyển chất: Nước tham gia vào quá trình vận chuyển các chất dinh dưỡng, oxy, hormone và các chất thải trong cơ thể qua máu, dịch mô và các hệ thống vận chuyển khác.
Điều hòa nhiệt độ: Nước có khả năng hấp thụ và tỏa nhiệt tốt, giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, tránh bị quá nóng hoặc quá lạnh. Ví dụ, sự thoát mồ hôi giúp làm mát cơ thể.
Tham gia vào các phản ứng hóa học: Nước là môi trường cho nhiều phản ứng hóa học quan trọng trong cơ thể, ví dụ như quá trình quang hợp ở thực vật, tiêu hóa thức ăn ở động vật.
Bôi trơn: Nước là thành phần của dịch khớp, giúp bôi trơn các khớp, giúp các cử động diễn ra dễ dàng hơn.
Duy trì áp suất thẩm thấu: Nước giúp duy trì áp suất thẩm thấu trong tế bào và dịch cơ thể, đảm bảo sự cân bằng nước và các chất điện giải.
II. Vai trò của các chất dinh dưỡng đối với sinh vật:
Các chất dinh dưỡng cung cấp năng lượng và vật liệu xây dựng cho cơ thể, giúp sinh vật sinh trưởng, phát triển và duy trì các hoạt động sống. Các nhóm chất dinh dưỡng chính bao gồm:
Carbohydrate (Chất bột đường): Cung cấp năng lượng chính cho cơ thể thông qua quá trình hô hấp tế bào. Ví dụ: glucose, sucrose, tinh bột.
Lipid (Chất béo): Dự trữ năng lượng, cấu tạo màng tế bào, tham gia vào quá trình hấp thụ vitamin và hormone. Ví dụ: dầu, mỡ, cholesterol.
Protein (Chất đạm): Cấu tạo tế bào, enzyme, hormone, kháng thể, tham gia vào nhiều quá trình sinh học quan trọng. Ví dụ: thịt, cá, trứng, sữa, đậu.
Vitamin: Tham gia vào các quá trình trao đổi chất, hỗ trợ chức năng của các enzyme. Ví dụ: vitamin A, B, C, D, E, K.
Khoáng chất: Tham gia vào cấu tạo xương, răng, máu, và nhiều quá trình sinh học khác. Ví dụ: canxi, sắt, kali, natri.