Thận đóng vai trò trung tâm và có nhiều chức năng thiết yếu trong quá trình hình thành nước tiểu và duy trì sự cân bằng nội môi của cơ thể:
Lọc máu: Thận hoạt động như một bộ lọc máu cực kỳ hiệu quả. Mỗi phút, có khoảng hơn 1 lít máu chảy qua thận để được lọc. Quá trình này loại bỏ các chất thải, độc tố, sản phẩm chuyển hóa của cơ thể (như ure, creatinin, axit uric), các chất dư thừa (như muối, nước) ra khỏi máu.
Tạo nước tiểu: Nước tiểu được hình thành qua ba giai đoạn chính diễn ra ở thận:
Lọc ở cầu thận: Máu được lọc qua các cầu thận, tạo ra dịch lọc chứa các chất hòa tan nhỏ (như nước, glucose, axit amin, muối, ure).
Tái hấp thu ở ống thận: Các chất cần thiết cho cơ thể (như glucose, axit amin, phần lớn nước và muối) được tái hấp thu trở lại máu.
Bài tiết ở ống thận: Các chất thải còn lại và một số chất dư thừa được bài tiết thêm vào ống thận để tạo thành nước tiểu chính thức.
Điều hòa cân bằng nội môi: Thận tham gia vào việc điều hòa:
Cân bằng nước và điện giải: Thận điều chỉnh lượng nước và các chất điện giải (như natri, kali, clo) trong cơ thể, duy trì áp suất thẩm thấu và thể tích máu ổn định.
Cân bằng axit-bazơ: Thận bài tiết ion H+ và tái hấp thu bicarbonate để duy trì pH máu trong phạm vi hẹp.
Điều hòa huyết áp: Thận sản xuất renin, một enzyme tham gia vào hệ thống renin-angiotensin-aldosterone, giúp điều chỉnh huyết áp.
Sản xuất hormone: Thận sản xuất erythropoietin (EPO), hormone kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu; và vitamin D hoạt động, cần thiết cho sự hấp thu canxi và sức khỏe xương.
 

Thận giữ vai trò quan trọng nhất trong hệ bài tiết nước tiểu vì Thận đảm nhiệm chức năng bài tiết của đến 90% các chất cặn bã, các chất đọc hại , không cần thiết đối với cơ thể