Có thể nói từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, một chương mới đã mở ra trong lịch sử các quốc gia Đông Nam Á vì một loạt các sự kiện và thay đổi quan trọng đã diễn ra, tạo nên một cục diện mới cho khu vực. Dưới đây là những lý do chính:
1. Giải quyết vấn đề Campuchia:
Cuộc xung đột kéo dài ở Campuchia đã gây bất ổn cho toàn khu vực trong suốt những năm 70 và 80. Việc ký kết Hiệp định Hòa bình Paris về Campuchia vào tháng 10 năm 1991 đã chấm dứt xung đột, tạo điều kiện cho hòa bình và ổn định trong khu vực. Điều này đã mở đường cho sự hợp tác và phát triển giữa các quốc gia Đông Nam Á.
2. Mở rộng thành viên ASEAN:
Trong những năm 90, ASEAN đã chứng kiến sự mở rộng đáng kể về số lượng thành viên. Brunei gia nhập năm 1984, nhưng giai đoạn những năm 90 mới thực sự đánh dấu bước ngoặt với việc Việt Nam (1995), Lào và Myanmar (1997), và Campuchia (1999) lần lượt gia nhập.
Việc mở rộng này đã biến ASEAN từ một tổ chức của 6 nước ban đầu thành một tổ chức bao gồm hầu hết các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á (10 nước), tạo nên một khối thống nhất và mạnh mẽ hơn. Điều này thể hiện sự đoàn kết và hợp tác khu vực ngày càng chặt chẽ.
3. Thành lập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA):
Năm 1992, các nước ASEAN đã ký kết hiệp định thành lập AFTA, nhằm mục tiêu giảm thuế quan và các rào cản thương mại khác trong khu vực, tạo ra một thị trường chung rộng lớn.
AFTA đã thúc đẩy thương mại nội khối ASEAN, thu hút đầu tư nước ngoài và tăng cường khả năng cạnh tranh của khu vực trên thị trường quốc tế.
4. Bối cảnh quốc tế thay đổi:
Sự kết thúc của Chiến tranh Lạnh và sự tan rã của Liên Xô đã làm thay đổi cục diện chính trị thế giới, tạo điều kiện cho các quốc gia Đông Nam Á tập trung vào phát triển kinh tế và hợp tác khu vực mà không bị chi phối bởi các cường quốc bên ngoài.
Xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng mạnh mẽ, thúc đẩy các nước Đông Nam Á tăng cường hợp tác để tận dụng các cơ hội phát triển.
Tóm lại:
Đầu những năm 90 của thế kỷ XX đã chứng kiến một loạt các sự kiện quan trọng, bao gồm việc giải quyết vấn đề Campuchia, mở rộng thành viên ASEAN, thành lập AFTA và những thay đổi trong bối cảnh quốc tế. Những yếu tố này đã tạo nên một bước ngoặt, mở ra một chương mới trong lịch sử các quốc gia Đông Nam Á, với đặc trưng là hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.