a. Âm từ loa tivi truyền đến tai ta như thế nào?
Khi loa tivi phát ra âm thanh, màng loa dao động. Sự dao động này làm cho các phân tử không khí xung quanh màng loa cũng dao động theo. Các phân tử không khí dao động này lại truyền dao động đến các phân tử không khí kế tiếp, cứ thế âm thanh được truyền đi xa hơn. Khi sóng âm truyền đến tai ta, nó làm cho màng nhĩ dao động, kích thích các tế bào thần kinh thính giác và ta cảm nhận được âm thanh.
Tóm lại: Âm thanh từ loa tivi truyền đến tai ta qua các giai đoạn sau:
- Màng loa dao động.
- Các phân tử không khí dao động theo.
- Sóng âm truyền qua không khí.
- Màng nhĩ dao động.
- Tín hiệu âm thanh được truyền đến não.
b. Thiết kế phương án thí nghiệm
Mục tiêu: Chứng minh âm thanh có thể truyền qua không khí và làm rung động màng nylon.
Dụng cụ:
- Một ít hạt gạo
- Một cái bát sứ
- Một thìa inox
- Một cái chảo bằng kim loại
- Một màng nylon bọc thức ăn
- Vài dây cao su
Các bước tiến hành:
- Chuẩn bị:
- Căng màng nylon thật căng lên miệng bát sứ và cố định bằng dây cao su.
- Rắc một lớp hạt gạo mỏng đều lên màng nylon.
- Thực hiện:
- Dùng thìa inox gõ mạnh vào đáy chảo.
- Quan sát hiện tượng xảy ra với hạt gạo trên màng nylon.
Dự đoán:
Khi gõ vào chảo, âm thanh sẽ truyền qua không khí đến màng nylon. Màng nylon sẽ rung động dưới tác động của sóng âm và làm cho các hạt gạo trên màng nylon nhảy lên.
Kết luận:
Nếu hạt gạo trên màng nylon nhảy lên khi ta gõ vào chảo, điều đó chứng tỏ rằng:
- Âm thanh đã truyền qua không khí từ chảo đến màng nylon.
- Sóng âm đã làm cho màng nylon rung động.
Giải thích:
- Khi gõ vào chảo, chảo dao động và tạo ra sóng âm.
- Sóng âm truyền qua không khí đến màng nylon.
- Màng nylon tiếp nhận sóng âm và dao động theo.
- Sự dao động của màng nylon làm cho các hạt gạo trên màng nylon cũng dao động và nhảy lên.
Lưu ý:
- Để kết quả thí nghiệm chính xác hơn, nên thực hiện thí nghiệm trong môi trường yên tĩnh.
- Có thể thay đổi độ căng của màng nylon hoặc sử dụng các vật liệu khác nhau để màng rung động dễ quan sát hơn.