- Ngày 29/7/1930, Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tỉnh Thanh Hoá được thành lập. Trong những năm vận động cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền từ (1939- 1945), Đảng bộ tỉnh Thanh Hoá đẩy mạnh việc tổ chức, xây dựng lực lượng vũ tranh cách mạng, các đội tự vệ phản đế cứu quốc lần lượt ra đời chuẩn bị cho cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng.

- Ngày 28 - 01 - 1941, đồng chí Đặng Châu Tuệ được Tỉnh ủy cử đi dự Hội nghị liên tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh để tiếp thu Thông báo khẩn cấp của Ban Thường vụ Trung ương Đảng về hưởng ứng khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kỳ, nội dung Nghị quyết VII của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và tiếp thu kế hoạch chỉ đạo phong trào cách mạng của Xứ ủy Trung Kỳ.

- Tháng 2 - 1941, Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị đại biểu các cơ sở Đảng trên địa bàn toàn tỉnh tại làng Phong Cốc (Xuân Minh, Thọ Xuân). Hội nghị đã chỉ rõ nhiệm vụ trước mắt: Xúc tiến việc xây dựng phát triển các đội tự vệ và du kích, tiến tới đấu tranh vũ trang; Lập vành đai căn cứ địa cách mạng từ Tây Bắc xuống Đông Nam tỉnh Thanh Hóa; Phát động phong trào quần chúng đấu tranh chống thuế vụ hạ.

- Cuối tháng 7 năm 1941, Ban Lãnh đạo chiến khu Ngọc Trạo được thành lập, gồm 3 đồng chí Đặng Châu Tuệ, Trần Tiến Quân, Đặng Văn Hỷ; lực lượng ban đầu gồm 21 chiến sỹ cách mạng được chọn lựa từ nhiều Huyện trong Tỉnh, vượt vòng vây của mật thám đã về Ngọc Trạo tụ họp. Sau một thời gian bọn mật thám nghi ngờ, chúng tìm đường để dò xét. Để bảo đảm an toàn cho chiến khu, các chiến sỹ đã bí mật luồn rừng về Hang Treo. Tại đây, đêm 19/9/1941, đội du kích Ngọc Trạo dưới sự chỉ huy của đồng chí Đặng Châu Tuệ chính thức làm lễ thành lập. Đây là một trong những lực lượng vũ trang tập trung tiền thân của lực lượng vũ tranh Tỉnh Thanh Hoá.

- Đầu tháng 10/1941, được bọn cha cố phản động chỉ điểm, thực dân Pháp đưa quân đánh úp vào Đa Ngọc, nơi đang tập trung hơn 100 tự vệ; tại đây cuộc chiến đấu đã diễn ra, nhiều đồng chí đã anh dũng chiến đấu và hy sinh, một số đồng chí trốn thoát tìm đường đến Ngọc Trạo, bọn mật thám bắt đầu lần ra dấu tích. Ngày 19/10/1941, chúng đã đưa quân đánh phá chiến khu. Các chiến sỹ đã kiên cường chiến đấu, nhưng vì thế yếu, bị địch bao vây, anh em phải rút lui để bảo toàn lực lượng.

- Chiến khu Ngọc Trạo chỉ tồn tại 3 tháng, nhưng tinh thần cách mạng bất khuất, dũng cảm của đồng bào và chiến sỹ Ngọc Trạo là tấm gương sáng cho nhân dân trong Tỉnh noi theo đứng lên chống thực dân xâm lược. Ngọc Trạo còn để lại một bài học xương máu về tổ chức, xây dựng căn cứ địa, bảo vệ và phát triển lực lượng cách mạng khi lực lượng quân thù đang còn mạnh.

- Ngay sau cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Tỉnh ủy, Ủy ban cách mạng lâm thời tỉnh đã tuyển chọn 1.500 chiến sĩ tự vệ trung kiên trong các đội quân khởi nghĩa của các huyện để thành lập Chi đội giải phóng quân Đinh Công Tráng (24/8/1945), do đồng chí Hoàng Tiến Trình là Chi đội trưởng.

Tháng 3 năm 1947 Chi đội Đinh Công Tráng đổi tên thành Trung đoàn Vệ Quốc quân Thanh Hóa mang phiên hiệu Trung đoàn 77. Đây là Trung đoàn chủ lực đầu tiên của tỉnh do các đồng chí: Hoàng Tiến Trình làm Trung đoàn trưởng, đồng chí Tống Thái làm Trung đoàn phó, đồng chí Nguyễn Mậu Kiện làm Chính trị ủy viên.