keo đất là một nhóm hạt nhỏ nhất thuộc thành phần cơ giới của đất có tính quyết định đến độ phì nhiêu của đất, kích thước rất nhỏ khoảng 1-200 nm không hòa tan trong nước, ở trạng thái huyền phù.
cấu trúc và thành phần hóa học rất phức tạp và khác nhau làm ảnh hưởng đến tính chất vật lý - hóa học cơ bản của đất.
có cấu tạo gồm một nhân và 3 lớp ion : 1-lớp ion bên ngoài lớp ion khuyết tán, 2-lớp ion quyết đinh mang diện tích âm (keo âm) hay dương(keo dương),3- lớp ion bên trong là lớp bù mang điện tích trái dấu lớp bên ngoài .
do keo đất có lớp ion nên hút các ion mang điện tích trái dấu, các phân tử nhỏ như hạt li mon, sét vào bề mặt tạo nên khả năng hút của keo, các thành phần dinh dưỡng và các phân tử nhỏ nhưng không làm biến chất hạn chế sự rửa trôi.
quá trình hấp thu được chia làm 5 loại:
1-hấp thu sinh học là khả năng hấp thu các ion trong đất liên quan đến đời sống các sinh vật sống trong đất như vi sinh, rễ cây, côn trùng...kết quả quá trình hấp thu sinh học là tạo thành các chất hữu cơ trong đất. đây là quá trình hấp thu chọn lọc có vai trò rất quan trọng trong việc chuyển hóa đạm trong đất. phụ thuộc vào nhiệt độ, ẩm độ , độ thông thoáng, các tính chất đất, chất hữu cơ có trong đất
2-hấp thu cơ học: là hấp thu theo kiểu đất giử lại các hạt nhỏ như hạt sét, xác hữu cơ trong khe hở hoặc trên các bề mặt gồ ghề của mình
3- hấp thu lý học là kiểu hấp thu tăng lên hay giảm đi nồng độ phân tử trên bề mặt hạt đất so với dung dịch tiếp xúc
4- hấp thu hóa học: là khả năng của đất chuyển các chất từ dạng hóa tan sang dạng kết tủa thôn qua phản ứng hoá học. có ý nghĩa rất lớn vì tăng khả năng tích lũy dinh dưỡng trong đất, tuy nhiên nó cũng gây giảm lương lân (P205) dễ tiêu trong đất hạn chế việc cung cấp lân cho cây trồng
5-hấp thu lý- hóa học: là dạng trao đổi ion với dung dịch đất. do trong đất keo âm là chủ yếu nên hấp thu cation trong dung dịch đấ là chiếm phần lớn