*Bảng so sánh nhà nước thời Lê sơ và nhà nước thời Lý - Trần:
Nhà nước thời Lý - Trần
Thành phần quan lại
Chủ yếu là quý tộc, vương hầu
Tổ chức bộ máy chính quyền
- Chưa hoàn chỉnh bằng thời Lê sơ.
- Là nhà nước quân chủ quý tộc.
Nhà nước thời Lê sơ
Thành phần quan lại
Các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần.
Tổ chức bộ máy chính quyền
- Hoàn chinh hơn, chặt chẽ hơn, tính tập quyền cao hơn.
- Là nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ, mang tính quan liêu.

sơ đồ bộ máy nhà nước nhà trần và nhà lý
- giống nhau ; bộ máy quan lại
- khác nhau
+ nhà trần thực hiện chế độ thái thượng hoàng
+ các quan đại thần phần lớn do nhà trần nắm giữ
+ đặc thêm các cơ quan , chức quan để trông coi sản xuất
+ cả nước chia làm 12 lộ
bộ máy nhà trần chặt chẽ , hoàn chỉnh hơn bộ máy nhà lý . điều này chứng tỏ nhà trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước . năng lực quản lí của nhà trần được nâng cao