Nếu cây tre được xem như là biểu tượng của nhân dân Việt Nam, thể hiện tinh thần, ý chí của con người Việt Nam, cây sen được xem như quốc hoa của cả dân tộc, tượng trưng cho vẻ đẹp và tâm hồn của con người Việt Nam thì cây chuối được xem là loại cây gần gũi, gắn bó, giản dị, mộc mạc, gắn liền với những điều bình dị, thân thương của làng quê Việt.
Hình ảnh cây chuối trong vườn nhà là hình ảnh rất đỗi quen thuộc và gần gũi đối với mỗi con người Việt Nam. Trong nhiều loại cây, chuối là loài cây dễ sống, dễ chăm sóc và sinh trưởng tự nhiên tốt. Chuối thường mọc theo bụi, theo khóm, vài cây mọc sát nhau tạo thành những khối đoàn kết, vững chắc. Thân cây có màu xanh bóng, được tạo bởi những bẹ chuối. Phía bên trên là lá chuối, to thành từng bản, xòe rộng như cánh quạt, có đường gân ở giữa. Tiếp đến là hoa chuối. Khi đến thời kì trưởng thành, hoa chuối mọc ra với màu nâu sẫm như hình búp sen chưa nở, mọc trĩu xuống phía thân. Sau đó, từ những hoa chuối sẽ nở ra những buồng chuối, nải chuối. Có những cây có nhiều buồng, nhiều nải khiến thân cây trĩu nặng. Cây chuối khi lớn nhất có thể cao tới 2-3 mét tùy từng loại khác nhau. Có hai loại chuối phổ biến có mặt tại Việt Nam là chuối tây và chuối ta. Chuối tây là chuối to, ngắn, mẫm, ăn thường béo, ngậy. Còn chuối ta là chuối dài, hình cong cong, ăn thường ngọt.
Cây chuối có rất nhiều công dụng, lợi ích, giá trị khác nhau, gắn bó thân thiết với đời sống của người Việt ta từ bao đời nay. Thân cây chuối có thể làm thức ăn cho gia súc. Hoa chuối có thể chế biến thành rất nhiều những món ăn ngon, hấp dẫn như nộm hoa chuối hay được dùng để trang trí trong các món ăn. Lá chuối cũng không hề vô ích khi được dùng để gói bánh, để gói xôi... tạo nên mùi thơm rất đặc trưng. Nhiều công dụng nhất có thể kể đến là quả chuối. Chuối khi còn xanh có thể dùng để kho cá, om vịt... Ngoài ra, chuối chín là một thứ quả rất tốt có nhiều lợi ích cho sức khỏe của mọi người. Đây được xem như món tráng miệng khoái khẩu của con người Việt Nam. Bên cạnh đó, chuối quả còn được dùng để chế biến các sản phẩm đóng gói, chế biến sẵn như chuối khô, chuối sấy, ô mai, kẹo chuối... Có thể thấy, cây chuối mang lại rất nhiều những lợi ích về cả kinh tế và sức khỏe dành cho con người.
Ngoài ra, cây chuối còn có những giá trị tinh thần to lớn trong tâm hồn mỗi con người. Tuổi thơ của mỗi chúng ta chắc hẳn sẽ còn nhớ như in hình ảnh những đứa trẻ lấy lá chuối xếp đồ chơi, lấy lá chuối khô lợp nhà hay lấy thân cây chuối để làm phao bơi... Những hình ảnh ấy đã trở thành một phần kí ức đẹp đẽ không thể phai mờ trong tâm trí của mỗi con người. Những câu chuyện tuổi thơ luôn là sự gắn kết lớn nhất của con người với nhau.
Ngày nay, khi xã hội ngày một phát triển hơn, đặc biệt là nông nghiệp kết hợp với công nghiệp hiện đại cho ra rất nhiều những giống cây trồng, cây ăn quả mới nhưng cây chuối vẫn có một vị trí riêng biệt trong kinh tế, đời sống tinh thần của người Việt. Đó vẫn là một nét đẹp trong văn hóa của làng quê Việt Nam cổ truyền.