PHÒNG GD & ĐT QUẬN BA ĐÌNH

TRƯỜNG THCS HOÀNG HOA THÁM

----------------------------------

ĐỀ LUYỆN SỐ 5

NGỮ VĂN 9

Thời gian làm bài 120 phút

--------------------------

Phần I. (4,0 điểm). Cho đoạn văn:

“… Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội”.

(Hành trang vào thế kỷ mới – Vũ Khoan. Ngữ văn 9, Tập 2, NXBGD – 2006)

1.    Câu chủ đề của đoạn văn trên nằm ở vị trí nào? Đoạn văn trên sử dụng phép liên kết nào là chủ yếu? Từ được in đậm trong câu “Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất.” là thành phần biệt lập gì?

2.    Trong văn bản tác giả chỉ ra một trong những cái mạnh của con người Việt Nam là “thông minh nhạy bén với cái mới”, còn cái yếu là “khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề”. Hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 10 dòng) trình bày suy nghĩ của em về ý kiến trên?

3.    Em đã và sẽ làm gì để chuẩn bị hành trang cho bản thân mình để vững bước vào thế kỷ 21?

Phần II: (6 điểm)

Cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh là nguồn cảm hứng vô tận cho sáng tạo nghệ thuật. Mở đầu tác phẩm của mình, một nhà thơ viết:

"Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác...
Và sau đó, tác giả thấy:
...Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!..."

Câu 1: Những câu thơ trên trích trong tác phẩm nào? Nêu tên tác giả và hoàn cảnh ra đời của bài thơ ấy.

Câu 2: Từ những câu đã dẫn kết hợp với những hiểu biết của em về bài thơ, hãy cho biết cảm xúc trong bài được biểu hiện theo trình tự nào? Sự thật là Người đã ra đi nhưng vì sao nhà thơ vẫn dùng từ thăm và cụm từ giấc ngủ bình yên?

Câu 3: Dựa vào khổ thơ trên, hãy viết một đoạn văn khoảng 10-12 câu theo phép lập luận quy nạp (có sử dụng phép lặp và có một câu chứa thành phần phụ chú) để làm rõ lòng kính yêu và niềm xót thương vô hạn của tác giả đối với Bác khi vào trong lăng.

Câu 4: Trăng là hình ảnh xuất hiện nhiều trong thi ca. Hãy chép chính xác một câu thơ khác đã học có hình ảnh trăng và ghi rõ tên tác giả, tác phẩm.

                                                   BL

Phần I
    1) 
Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn. Đoạn văn trên sử dụng phép liên kết chủ yếu là: phép lặp.
Có lẽ là thành phần biệt lập tình thái trong câu
    2)
 

a. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài nghị luận xã hội. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

b, Yêu cầu về nội dung:

Thí sinh cần làm rõ các nội dung sau:

- Nêu được vấn đề cần nghị luận

- Suy nghĩ về cái mạnh của con người Việt nam: Thông minh, nhạy bén với cái mới (Vận dụng các thao tác nghị luận để làm rõ cái mạnh của con người Việt Nam; ý nghĩa, tác dụng của nó) (0,5đ)

- Suy nghĩ về cái yếu của con người Việt nam: Khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề ( Vận dụng các thao tác nghị luận để làm rõ cái yếu của con người Việt Nam; ý nghĩa, tác dụng của nó) (0,5đ)

- liên hệ bản thân: Thấy được cái mạnh của bản thân để từ đó có hướng phát huy, Khắc phục những cái yếu, nhất là lối học chay, học vẹt; tăng cường kĩ năng thực hành và vận dụng... 1đ
   3
Liên hệ những hành động việc làm để chở thành con ngoan trò giỏi, tích lũy kiến thức
Rèn luyện về đạo đức, sức khỏe để trở thành người công dân có ích cho gia đình và xã hội

Phần II
  1) 
Đoạn thơ trên được trích trong bài Viếng lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương. Bài thơ được viết năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ kết thúc, đất nước thống nhất, Lăng Hồ Chủ tịch vừa khánh thành. Viễn Phương ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng Bác.
 2)
Cảm xúc trong bài thơ được biểu hiện theo trình tự từ ngoài vào trong, rồi lại trở ra ngoài, hợp với thời gian một chuyến viếng lăng Bác.
- Từ "thăm" thể hiện tình cảm của nhà thơ đối với Bác vừa kính yêu, vừa gần gũi.
- Cụm từ "giấc ngủ bình yên" là một cách nói tránh, nói giảm nhằm miêu tả tư thế ung dung thanh thản của Bác - vị lãnh tụ cả đời lo cho dân, cho nước, có đêm nào yên giấc nay đã có được giấc ngủ bình yên.
3)
4)
Một bài thơ có nhắc đến trăng, ví dụ như Ánh trăng của Nguyễn Duy
"Trăng cứ tròn vành vạnh/ kể chi người vô tình/ ánh trăng im phăng phắc/ đủ cho ta giật mình". Hay "Đầu súng trăng treo" trong Đồng chí của Chính Hữu...
........................

PHÒNG GD & ĐT QUẬN BA ĐÌNH

ĐỀ LUYỆN SỐ 6 MÔN NGỮ VĂN 9

Năm học 2019 - 2020

TRƯỜNG THCS HOÀNG HOA THÁM

Thời gian làm bài : 120 phút

ĐỀ BÀI

PHẦN I: (6,5 điểm).                                            

Cho đoạn thơ sau:

Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,

Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng.

         Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,

     Tin sương luống những rày trông mai chờ.

                                                    Bên trời góc bể bơ vơ,

                                             Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.

Xót người tựa cửa hôm mai,

                                             Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?

                                                    Sân lai cách mấy nắng mưa,

                                             Có khi gốc tử đã vừa người ôm.

( Ngữ văn 9 , tập một)

1.    Đoạn thơ trên nằm ở đoạn trích nào trong Truyện Kiều? “ người dưới nguyệt chén đồng” và “ người tựa cửa hôm mai” được nói tới trong đoạn thơ trên là những ai?(1 điểm)

2.    Nêu giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực của Truyện Kiều?(1 điểm)

3.    Chỉ ra một thành ngữ có trong đoạn thơ và giải thích nghĩa của thành ngữ đó?(1 điểm)

4.    Viết đoạn văn tổng – phân – hợp khoảng 12 câu trong đó sử dụng một câu ghép, lời dẫn trực tiếp để làm rõ nỗi nhớ thương của Thúy Kiều trong đoạn thơ trên.(3,5 điểm).

PHẦN II: (2 điểm).

      Trong văn bản “ Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”, theo tác giả Vũ Khoan: “ Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất.”

       Từ ý kiến trên, bằng một bài nghị luận khoảng 2/3 trang giấy, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về việc chuẩn bị hành trang để bước vào tương lai của thế hệ trẻ Việt Nam hiện nay.

PHẦN III: (1,5 điểm)

Cho đoạn thơ:

                                      “ Đất nước

                                         Bốn ngàn năm không nghỉ.”

( Chúng con chiến đấu cho người sống mãi Việt Nam ơi – Nam Hà)

1.    Những câu thơ trên khiến em liên tưởng đến khổ thơ nào trong bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải? Hãy chép lại khổ thơ đó?(0.5 điểm)

2.    Nêu cảm nhận ngắn gọn về hình ảnh đất nước trong khổ thơ vừa chép?(1 điểm)

                                                         BL
Phần I
   1)
- Đoạn trích trên nằm trong tác phẩm “Truyện Kiều” của Nguyễn Du
-  “ người dưới nguyệt chén đồng” và “ người tựa cửa hôm mai” được nói tới trong đoạn thơ đó : Thúy Kiều, Thúy Vân
​   2) Giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực của Truyện Kiều​
Giá trị hiện thực mà Đại thi hào Nguyễn Du muốn khắc hoạ trong tác phẩm chính là bức tranh xã hội đương thời. Nhà thơ muốn lên án, tố cáo giai cấp phong kiến, những thế lực để chà đạp lên quyền sống, quyền hạnh phúc của con người. Và xã hội này có tiền sẽ có sức mạnh nên ai ai cũng tham tiền gây bao đau thương cho người khác đặc biệt là người phụ nữ.
3