“Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công” - một câu nói thật giản dị của Bác Hồ, nhưng từ lâu đã trở thành lẽ sống, phương châm sống và khẩu hiệu hành động của Đảng ta, dân tộc ta.Sau thất bại tại Điện Biên Phủ (5/1954), thực dân Pháp buộc phải ký kết Hiệp định Geneve (21/7/1954) công nhận độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ ba nước Đông Dương, rút quân về nước. Nhưng ngay sau đó, đế quốc Mỹ tìm cách thay chân thực dân Pháp tiến hành chiến tranh xâm lược nhằm biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu mới, một căn cứ quân sự phục vụ cho chiến lược toàn cầu phản cách mạng. Đất nước ta tạm thời bị chia cắt làm hai miền với hai chế độ chính trị - xã hội đối lập nhau: miền Bắc hoàn toàn giải phóng, miền Nam còn nằm dưới sự cai trị của chủ nghĩa đế quốc, tay sai.
Sau một thời gian tìm tòi, thể nghiệm về đường lối, trên tinh thần độc lập, tự chủ, vượt qua những tác động tiêu cực từ bối cảnh quốc tế, tháng 1/1959, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam đã xác định con đường phát triển cơ bản của cách mạng nước nhà là: phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đồng thời đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam nhằm thực hiện mục tiêu chung là giải phóng hoàn toàn miền Nam, bảo vệ miền Bắc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, tạo điều đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đường lối này sau được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (tháng 9/1960) chính thức thông qua, đáp ứng đúng nguyện vọng tha thiết của đồng bào cả nước, có ảnh hưởng quyết định đến thắng lợi cuối cùng của chiến tranh.