Phương Đông cổ đại
- Hình thành trên lưu vực các dòng sông lớn, có điều kiện tự nhiên thuận lợi; S.Nin, S. Tigrơ, Ơphơrat, s. Ấn, s Hằng…
- Thời gian: Khoảng 3500-2000TCN
- Kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, công cụ đồng chủ yếu, bên cạnh đó cũng phát triển một số nghề thủ công, trao đổi buôn bán cũng đã được tiến hành.
- Xã hội chia thành 3 tầng lớp: quý tộc, nông dân công xã và nô tệ, trong đó nông dân công xã giữ vai trò quan trọng nhất.
- Chính trị: Thể chế chuyên chế cổ đại.

Phương Tây cổ đại
- Hình thành trên ven bờ bắc biển Địa Trung Hải.
- Khoảng 1000 năm TCN –năm 476
- Kinh tế chủ yếu là Thủ công nghiệp và thương nghiệp
- Xã hội có 2 giai cấp chủ nô, nô lệ và tâng lớp bình dân tự do. Nô lệ đông và là lực lượng lao động.
- Chính trị: Thể chế dân chủ chủ nô 

* Phát triển cao và nhanh hơn xã hội cổ đại phương Đông.
- Chế độ phong kiến phương đông (trung đại)
- Hình thành sớm, những thế kỷ cuối trước CN
- Kinh tế nông nghiệp chủ yếu
- Xã hội có 2 giai cấp cơ bản là địa chủ và nông dân lĩnh canh, phản ánh mối quan hệ bóc lột địa tô.
- Thể chế chính trị: quân chủ chuyên chế tập quyền.
- khủng hoảng vào thế kỷ XVII- XIX, hầu hết bị các nước tư bản xâm lược.

Chế độ phong kiến Tây Âu
- Ra đời muộn hơn, vào thế kỷ V
- Hình thành các lãnh địa phong kiến , trong xã hội có 2 giai cấp chủ yếu là lãnh chúa và nông nô, quan hệ bóc lột địa tô được xác lập. Chế đọ quân chủ tản quyền đc thiết lập trong thời kỳ hình thành và phát triển của chế độ phong kiến Tây Âu.
- Sau phát kiến địa lý, mầm mống chủ nghĩa tư bản p.triển, giai cấp tư sản ra đời. G.cấp tư sản giàu có về kinh tế, tích cực đấu tranh chống phong kiến trên các lĩnh vực tôn giáo, tư tg, nghệ thuật.
- Thế kỷ XV- XVI, chế độ phong kiến tản quyền ở TÂY âu suy yếu, chuẩn bị cho sự ra đời của chủ nghĩa tư bản.