- Tác giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc và trong sáng về buổi tựu trường đầu tiên trong đời. Đó là cảnh vật, tâm trạng cảm xúc của tác giả trên đường theo mẹ đến trường, khi ở trường, xếp hàng được gọi tên vào lớp và khi ngồi trong lớp học bài học đầu tiên....

- Cảm xúc náo nức của tác giả khi nhớ lại buổi đầu tiên đi học của mình. Trong lòng tác giả như đang sống lại những tình cảm, tâm trạng tuổi ấu thơ của mình:

+ tâm trạng hồi hộp

+ cảm thấy như mình lớn hẳn lên

+ cảm giác bỡ ngỡ vừa quen vừa lạ

+ đôi lúc sợ sệt, rụt rè.

...

những chi tiết, hình ảnh thể hiện sự thay đổi tâm trạng của nhân vật "tôi" theo diễn biến của ngày đầu tiên đi học đó.

- Con đường đến trường cảnh vật rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ , nhân vật "tôi" cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình.

- Nhân vật tôi cảm thấy trang trọng và đứng đắn trong chiếc áo vải dù đen dài cùng mấy quyển vở mới trên tay.

- Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở lúng tứng muốn thử sức nên xin mẹ được cầm cả bút , thước như các bạn khác.

- Ngạc nhiên thấy sân trường hôm nay dày đặc cả người , ai cũng ăn mặc sạch sẽ , gương mặt tươi vui sáng sủa.

- Ngôi trường vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm khác thường. Nhân vật tôi hấy mình bé nhỏ , do đó lo sợ vẩn vơ.

- Giật mình và lúng túng khi nghe gọi đến tên mình.

- Càng cảm thấy sợ khi sắp phải xa bàn tay dịu dàng củamẹ.

- Nghe những tiếng khóc của bạn , cảm thấy bước vào thế giới khác, xa lạ.

- Vừa ngỡ ngàng , vừa tự tin khi bước vào giờ học đầu tiên.

Câu chuyện được tái hiện qua sự hồi tưởng của tác giả đồng thời cũng là nhân vật tôi. Bằng biện pháp nghệ thuật kể chuyện kết hợp miêu tả , truyện đã diễn tả dòng cảm xúc của nhân vật, tức là cái tôi trữ tình, rất trong trẻo, sinh động về ngày đầu tiên đi học.Từ thực tại của đất trời cuối thu (thời gian mở đầu năm học), tác giả nhớ về dĩ vãng, về “những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường” đầu tiên trong đời mình. Dòng cảm xúc về kỉ niệm ấy được nhân vật “tôi” nhớ lại theo trình tự thời gian. Đầu tiên là sự háo hức, cảm thấy lòng mình thay đổi, như đã lớn lên, trang trọng và đứng đắn hơn lúc trên đường theo mẹ đến trường; là nỗi e sợ, phải đứng nép vào mẹ khi đứng dưới sân trường; thật sự lúng túng, xúc động khi nghe tiếng trống trường vang lên; ngơ ngác khi nghe gọi đến tên mình và cảm thấy mọi thứ như vừa quen vừa lạ khi ngồi trong lớp học. Tác giả tả cảnh mọi người vào trong lớp, vừa có gì lạ lẫm mà cũng tràn đầy háo hức, vừa lo lắng nhưng cũng rất thân quen để cùng khám phá một không gian mới, nơi có bàn ghế, bạn bè, thầy cô. Tác giả kết thúc bằng sự miêu tả một hình ảnh rất đẹp: “Một con chim non liệng đến đứng trên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao”.Những kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường, chắc hẳn sẽ là những kỉ niệm rất đẹp trong kí ức cuộc đời của mỗi người về thuở ban đầu rụt rè và nhút nhát. Chính mái trường và thầy cô ngày xưa đó đã chắp cánh và cho ta thêm sức mạnh để bay tới những phương trời xa xôi ngày hôm nay.